Tên giờ việt:Bồ công anh thấp, Hùng hoa địa đinh, người yêu công anh trung quốc, Sư nha
Tên khoa học:Taraxacum officinale(L.) Weber ex Wigg
Họ:Asteraceae (Cúc)
Công dụng:Bổ đắng, tiêu độc, thanh lọc máu, dễ tiêu hoá, viêm ống mật, suy gan tiến thưởng da, sỏi mật, eczema (cả cây). Còn dùng chữa xơ vữa hễ mạch, tăng cholesterol máu.
Bạn đang xem: Vị thuốc bồ công anh
1.Mô tả
Cây thảo nhỏ, Sống 1 năm hay nhiều năm, cao 20 – 40cm, không tồn tại thân. Rễ đơn, hình trụ, dài. Mập, mặt xung quanh màu nâu, khía cạnh trong màu trắng. Lá mọc trực tiếp từ rễ, lòa xòa sát mặt khu đất thành hình bông hoa thị, phiến lá hình trái xoan ngược, cội thuôn, đầu tròn hoặc khá nhọn, mép chia thùy sâu với khía răng không đều, trông như bị xé rách, những thùy với răng thường uốn cong lên trên, nhị mặt nhẵn.Cụm hoa là từng đầu đơn nhất màu kim cương trên một cuống nhiều năm 10 – trăng tròn cm, rỗng, xuất phát điểm từ kẽ lá, tỗng bao lá bắc hình chuông bao gồm nhiều dãy, rất nhiều lá phía ngoài xoè ra. Cùng gập Xuống, các lá phía vào mọc thẳng đứng, hoa toàn hình lưỡi nhỏ tuổi có màu sắc nâu. Ở mặt lưng, đầu nhụy chẻ đôi.Quả bế có 10 nếp nhăn, tận cùng bởi chòm lông trắng trên một cuống nhiều năm mảnh.
2.Phân bố, sinh thái
ChiTaraxacumWigg có tầm khoảng 40 loại trên cố gắng giới, bao gồm những cây thảo sống 1 năm hay các năm. Bọn chúng phân bố hầu hết ở vùng ôn đới ấm hoặc vùng á nhiệt độ đới, nằm trong châu Âu, châu mĩ và châu Á. Ở Việt Nam, bỏ ra này có một – 3 loài, trong đó có cây người thương công anh thấp. Tài giỏi liệu nhận định rằng nó được nhập vào vn từ lâu, ni trở bắt buộc hoang đần ở một số trong những vùng núi cao trường đoản cú 900m trở lên, như Tam Đảo (Vĩnh Phúc), Sa Pa, Bắc Hà (Lào Cai); Tủa Chùa, Sìn hồ nước (Lai Châu); Đồng Văn, cai quản Bạ, yên Minh (Hà Giang) và Đà Lạt (Lâm Đồng). Loại này vốn tất cả vùng phân bố triệu tập ở một số nước xung quanh Địa Trung Hải. Ở Ấn Độ, Malaysia, Philippin… thường xuyên chỉ thấy sinh sống vùng núi cao, tất cả khi lên tới mức 4500m. Nhân tình công anh rẻ còn được trồng ngơi nghỉ Đức, Pháp, Mỹ, Ấn Độ… để triển khai rau ăn uống và để gia công thuốc.Bồ công anh tốt là cây ưa sáng, ưa vùng gồm khí hậu độ ẩm mát. Ở nước ta, gần như vùng bao gồm bồ công anh phải chăng mọc kha khá tập trung thường có nhiệt độ trung bình bên dưới 20°C, lượng mưa trường đoản cú 1500 mang đến 2800mm vào một năm. Cây mọc rải rác rưởi hoặc triệu tập thành từng đám ngơi nghỉ vườn, các bãi trống ven đường đi, bên trên nương rẫy hoặc chân núi đá vôi. Cây mọc trường đoản cú hạt mở ra rải rác từ cuối mùa xuân đến cuối mùa hè. Mùa củ quả cũng rải rác trong suốt mùa hè và mùa thu.Sau lúc ra hoa quả, cây tàn lụi. Hạt tất cả túm lông dựa vào gió phạt tán đi mọi nơi. Vòng đời của cây thường kéo dãn 3 – 5 tháng.3.Cách trồng
Bồ công anh rẻ được nhân kiểu như từ hạt, bằng cách gieo thẳng trong thời điểm tháng 2 – 3. Đất trồng buộc phải cao ráo, màu mỡ, luôn tiện tưới tiêu. Sau khi làm đất, lên thành luống cao 15 – 20cm, rộng 1 – 1,2m, rạch ngang tuyệt dọc luống nhằm gieo hạt. Khoảng cách cây tương xứng là đôi mươi x 20cm. Hoàn toàn có thể bón lót bằng phân chuồng, bón thúc bởi nước phân chuồng, nước giải tuyệt đạm pha loãng. Lượng phân bón tùy theo khả năng nhưng không phải nhiều, chỉ cần cây luôn luôn giữ được greed color vừa bắt buộc là được. đề nghị giữ đến cây luôn luôn sạch cỏ.3.Bộ phận dùng
Toàn cây tất cả rễ, thân, lá. Lá thu hái trước khi cây tất cả hoa. Rễ thu vào thời điểm tháng 6 – 7.4.Thành phần hóa học
Toàn cây người tình công anh thấp đựng 0,98% flavonoid toàn phần: lactopicrin, taraxacin, taraxacerin, taraxasterol, cosmossin, homotaraxasterol, luteollin – 7 – glucosid, β = sitosterol, Stigmasterol. Ngoài ra, còn tồn tại nhựa, tinh dầu, pectose, những acid phệ (acid melissic cùng p, hydroxyphenacetic), sáp (Ceryl palmitat. Cerylstearat).Lá cùng hoa có: 88,8% nước, 0,6% protein, 0,44%. Sợi, 1,6% phần chiết bởi ether, 2,3% tro, 3,7% cacbonhydrat, 59,1mg/100g photpho, 73 mg/100g vi-ta-min C.Rễ đựng taraxol, taraxerol, taraxasterol amyrin, stigmasterol.Ngoài ra, còn cất nhựa, cao su, glucosid, các đường (glucose, fructose, cymarose), asid acetic, vitamin B.Lá chứa luteolin, ViolaXanthin, plastoquinon.Hoa chứa arnidol, flavoxanthin, 5 – α – Stigmast – 7 – en 3 – β – ol, vitamin C, D.Phấn hoa có β = sitosterol, acid folic, vi-ta-min E.Cánh hoa có β = sitosterol, coumestrol, Caroten với đa đường.
5.Tác dụng dược lý
Ở Ấn Độ, năm 1968, người ta đã nghiên cứu và phân tích có hệ thống công dụng sinh học của cao chiết bằng cồn 50oSau kia bốc hơi giải pháp thủy và cô chân không tới khô. –Tác dụng chống khuẩn in vitro trên những vi khuẩn Bacillus subtilis, Staphylococcus aureus, Salmonella typhi, Escherichia coli cùng với nồng độ đến 25 µg/ml.Tác dụng chống nấm in Vitro bên trên Candida albicans, Cryptococcus neoformans. Trichophyton nagrophytes, Micro
Spor um Canis. Aspergillus Tiger cùng với nồng độ mang đến 25 µg/ml.Tác dụng kháng amip bên trên Entamoeba histolytica chủng STH cho nồng độ 125 µg/ml.Tác dụng kháng Sán Hymenolepis nana ở loài chuột công white với liềս250 mg/kg
Tác dụng kháng Virus bên trên virus dịch Ranikhet cùng Virus bệnh dịch đậu trườn với độ đậm đặc 0,5 mg/ml. Chức năng trên nhịp thở và biên độ thở và công dụng trên áp suất máu ở chó thông thường với liều 50mg/kg.Tác dụng trên hồi tràng loài chuột lang cô lập, bên trên tim loài chuột lang cô lập và trên tử cung loài chuột cống white cô lập.Tác dụng trên vận động tự nhiên và tính năng hạ thân sức nóng ở con chuột nhắt white với liều 500mg/kg.Tác dụng phòng ung thư bên trên tế bào ung thư biểu mô mũi – thanh quản người in Vitro, trên tế bào ung thư bạch huyết cầu dòng lympho, tế bào Sarcom 180 với tế bào tạo u gan ở chuột nhất trắng.Kết quả cho biết cao khô người thương công anh thấp bắt buộc hiện chức năng với những nghiệm pháp trên. Nhưng cao có công dụng làm sút glucose huyết trên chuột Cống trắng ngơi nghỉ liều 250mg/kg rộng 30% đối với lô chứng. Phân tích có tiến hành với một đội nhóm dùng thuốc tham chiếu là Sulphonylurê (250mg/kg). Liều dung nạp xuất sắc với loài chuột là 500 mg/kg với uống tới liều 1000mg/kg con chuột nhất trắng vẫn không chết.
6.Tính vị, công năng
Bồ công anh thấp có vị ngọt, hơi đắng, tính bình, khá hàn, vào ghê tỳ cùng vị, có tính năng thanh nhiệt, giải độc, lương huyết, tiêu ung, thông sữa, lợi tiểu. Còn khiến cho ăn ngon, lợi mật, nhuận gan.7.Công dụng
Toàn cây người yêu công anhthấp chữa trị sưng vú, viêm con đường vú, không nhiều sữa, tiểu tiện khó, nhiễm khuẩn tiết niệu, nhọt nhọt, sưng tấy, lở ngứa không tính da. Ở Trung Quốc, còn cần sử dụng chữa nhức mắt, hấp thụ kém, rắn cắn.Ở Pháp, nhân tình công anh rẻ chữa không ít loại bệnh không giống nhau như những bệnh gan mật (Viêm ống mật mạn tính, Viêm gan, sưng huyết gan, suy gan, quà da, sỏi mật); những bệnh đường tiêu hóa (rối loàn tiêu hoá, hèn ăn, viêm ruột kết, táo khuyết bón, trĩ), sỏi thận, tiểu tiện khó, suy thận, tăng cholesterol – huyết, xi măng xơ rượu cồn mạch, khủng phì, những bệnh ko kể da (mụn, nhọt, tan mủ, nhọt cóc, eczema, trứng cá, nấm), phải chăng khớp, thống phong, thiếu máu, Suy nhược.Ở Bungari, một tư liệu ghi cho tới 21 bài thuốc dân gian tất cả bồ công anh phải chăng phối hợp với các vị dung dịch khác để chữa hầu như các chứng dịch như ở Pháp. Bên cạnh đó còn trị hen phế quản, thống kinh, mất kinh, xơ gan, loét dạ dày, phù, đái túa đường, Viêm bóng đái bể thận. Mỗi bài thuốc đều sở hữu một vài ba vị thuốc không có trong hạng mục cây thuốc nghỉ ngơi ta.Bồ công anh thấp được sử dụng dưới dạng thuốc hãm, thuốc nhan sắc với liều 15 – 30g, toàn cây. Sử dụng tươi rất có thể đến 50g. Còn dùng dạng rượu cồn thuốc hoặc cao mềm. Sử dụng ngoài, không nhắc liều lượng.7.Bài thuốc bao gồm bổ công anh thấp
Chữa rắn cắn, ong Châm, trườn cạp đốt:Bồ công anh tươi, giã nát, đắp vào dấu thương.Chữa sưng vú, viêm vú cấp cho tính:Bồ công anh tươi 60g nấu bếp nước uống, ngày 2 lần. Đồng thời sử dụng cây tươi, giã nát, đắp vào khu vực sưng,Chữa viên kết mạc cấp tính, đôi mắt đỏ sưng đau:Bồ công anh tươi 30g, bỏ ra tử 7 quả, sắc đẹp uống.Tên không giống
- Tên thường dùng: Vị thuốc người yêu công anh còn gọi là Phù công anh (Thiên Kim Phương), Cấu nậu thảo, Bộc công anh (Đồ Kinh phiên bản Thảo), Thái nại, Lục anh, Đại đinh thảo, Bột cô anh (Canh Tân Ngọc Sách), Bồ công định, Thiệu kim bảo, bồ anh, cổ đính, Thiệu kim bảo, ba ba đinh, Địa đinh thảo, chén tri nại, Bạch cổ đinh. Nhĩ bản thảo (Tục Danh), Kim trâm thảo, kim cổ thảo, Hoàng hoa lang thảo, Mãn địa kim tiền, Bột Bột đinh thái (Hòa Hán Dược Khảo), Hoàng hoa địa đinh (Trung Quốc dược khoa Đại tự Điển).
- Tên khoa học: Taraxacum offcinal Wig (Taraxacum dens-leonis Desf.).
- Họ khoa học: ý trung nhân công anh thuộc họ Cúc (Compositae).
Cây bồ công anh
( tế bào tả, hình ảnh cây tình nhân công anh, thu hái, chế biến, thành phần hoá học, tác dụng dược lý ....)
Là dạng cây cỏ sống dai, rễ đơn, dài, khỏe, thuộc các loại rễ hình trụ. Lá mọc từ bỏ rễ nhẵn, thuôn dài hình trái xoan ngược, có khía răng cách điệu hoặc té lông chim, mép y hệt như bị xé rách. Đầu màu lẻ loi ở ngọn, cuống nhiều năm rỗng, tự rễ mọc lên. Tổng bao hình chuông gồm nhiều dãy lá bắc, những cái ở phía ko kể xòe ra với cong xuống, còn các cái ở trong thì mọc đứng. Hoa hình nhỏ ở phía ngoài bao gồm màu nâu ở mặt lưng, trái bế 10 cạnh, tất cả mỏ dài. Những tơ của color lông sắp theo 1 dẫy, ra hoa từ tháng 3-10.
- Phân bố:
Phù công anh mọc hoang ở phần đông nơi vùng núi cao như Đà Lạt, Tam Đảo, Sa Pa, mọc hoang nhiều ở Trung Quốc.
- Thu hái với chế biến:
lựa chọn vào thời điểm giữa tháng 4 cho tháng 5 là thời kỳ bao gồm vị đắng các nhất, có người dùng thứ nhỏ tuổi và dài, thân cùng cành màu sắc tím là tốt nhất. Sử dụng toàn cây phơi vào râm mang lại khô.
- sử dụng toàn cây, dùng rễ phơi khô. Lựa cây các lá, mầu lục tro, rễ nguyên đủ là tốt.
- Bảo quản:
Phơi thật khô,để nơi cao ráo, hoặc phơi nắng, bị ẩm thấp rất mau mốc và mục.
nguyên tố hóa học:
Taraxasterol, Choline, Inulin, Pectin (Trung Dược Học).
Fructose (Power F B và cộng sự C A, 1913, 7: 13523).
Sucrose, Glucose (Belaev V F và cùng sự, C A, 1975, 51: 11495c).
Tác dụng dược lý:
. Dung dịch sắc ý trung nhân công anh có chức năng ức chế các loại vi trùng như tụ mong vàng, liên mong khuẩn dung huyết, truất phế cầu, não mô cầu, trực khuẩn bạch hầu, trực khuẩn lỵ Flexener, trực khuẩn mủ xanh, Leptospira hebdomadia (Trung Dược Học).
. Nước sắc người thương công anh có tác dụng lợi mật, bảo vệ gan, lợi tiểu (Trung Dược Học).
. Nước sắc nhân tình công anh có chức năng nhuận trường (Sổ Tay Lâm Sàng Trung Dược).
Xem thêm: Điện thoại samsung galaxy note ii, samsung galaxy note ii
Vị thuốc người thương công anh
( Công dụng, Tính vị, quy kinh, liều sử dụng )
Tính vị:
Vị tương đối đắng, tính hàn (Đông Viên Dược Tính Phú).
Vị ngọt, tính bình, hơi hàn (Bản Thảo Thuật).
Vị đắng, ngọt, tính hàn (Dược Tính Công Dụng).
Vị ngọt, đắng, tính hàn (Lâm Sàng hay Dụng Trung Dược Thủ Sách).
Qui kinh:Vào ghê Can, Vị (Trấn Nam bạn dạng Thảo).
Vào gớm Dương minh Vị và Thái âm phế (Bản Thảo Giảng Nghĩa té Di).
Vào kinh Can, Vị (Lâm Sàng thường xuyên Dụng Trung Dược Thủ Sách)
Công dụng:Thanh nhiệt, giải độc, tán sưng tiêu ung
Liều dùng:- bên phía trong uống 12g cho 40g.
- sử dụng tươi, gĩa nát đắp vào vị trí sưng đau.
- bên ngoài dùng tùy ý theo nhu cầu.
người yêu công anh chữa bệnh gì? - bài xích thuốc
chữa trị viêm mặt đường tiểu, viêm bàng quang:
ý trung nhân công anh 40g, Quất phân bì 24g, Sa nhân 12g, các vị thuốc đem đồng tình bột, cho vào lọ bịt kín. Mồi lần cần sử dụng 10-15g, ngày dùng 2 lần. Với những người bị thủy dịch đục, dùng bài thuốc Bồ công anh 15g, Kim tiền thảo 15g, Rễ cỏ tranh 10g, đem nấu lấy nước uống vào ngày.
trị viêm loét dạ dày, tá tràng:
người thương công anh 40g, Cam thảo 5g, Mai mực 10g, Nghệ tiến thưởng 20g. Sắc uống mồi ngày 1 thang.
Chữa thiếu phụ bị sưng vú, tắc tia sữa:
nhân tình công anh 40g, Kim ngân 80g, rước giã nát, rồi đun nấu với 2 chén nước, nấu sót lại 1 chén, uống trước bữa ăn. Mẹ sau sinh nhiều sữa gây căng, sưng nhức nhức, dùng ý trung nhân công anh giã nát, đắp lên vú, ngày làm cho từ 3-4 lần.
loại thuốc thanh nhiệt, bớt đau, trị vú bị căng cứng, nhức nhức:
tình nhân công anh 50g, Thần khúc 50g. Rửa không bẩn 2 vị thuốc cho vào nồi, thêm 900ml nước nước, đun rồi cô quánh còn khoảng tầm 300ml hàng ngày uống một thang.
chữa trị đinh nhọt, sưng tấy, lở loét không tính da:
người thương công anh 20g, với Cúc hoa 12g, Kim ngân hoa 12g, Cam thảo 10g săc nước uông mồi ngày 1 thang. Hầu như trường thích hợp bị ong đốt, rắn, hay trườn cạp cắn, thì lấy người yêu công anh giã nát, đắp vào dấu cắn.
Trị gai đâm hoặc bị nhằm nước đái của bé cáo khiến cho thịt sưng phù:
bồ công anh gĩa nát đem nước cốt trét vào các lần thì khỏi (Đồ khiếp phương).
Trị sản hậu quán triệt con bú, sữa tích lại làm cho vú căng, sưng:ý trung nhân công anh gĩa nát, đắp lên đó, ngày 3 đến 4 lần (Mai Sư phương).
tạo nên răng cứng, to gan gân xương, sinh được thận thủy, tuổi không đến 80 có tác dụng làm black râu tóc, tuổi trẻ uống gìa không yếu: người yêu công anh 1 cân, một số loại này thường sống sinh hoạt trong vườn, nó có vào giữa tháng 3tháng 4, sang mùa thu thì nở hoa, khi ấy cắt cả cội lá, thân cây, 1 cân nặng rửa sạch mang phơi âm can, ko được phơi nắng, bỏ vô thùng che kín. Rước 40gmuối, 20g
Hương phụ tử, tán bột rồi cho người thương công anh vào đó ngâm 1 đêm, hôm sau chia làm 20 nắm, rồi cần sử dụng giấy bao 3-4 lớp thật chặt. Mang phân giun đất buộc thật chặt bỏ vào trong lò sấy khô, cần sử dụng lửa nướng đến hồng lên là đủ. Dứt đem ra quăng quật phân giun khu đất đi rồi tán nhỏ, cứ mức độ vào răng vào buổi sáng, tối, nhổ cũng được, nuốt cũng được, làm lâu new hiệu nghiệm (Hoàn thiếu hụt Đơn- Thụy Trúc Đường kinh nghiệm tay nghề phương).
Trị vú sưng đỏ:
người yêu công anh 40g, Nhẫn đông đằng 80g, gĩa nát. Sắc với2 bát nước còn 1 chén, uống trước bữa ăn (Tích Đức Đường phương).
Trị cam sang, đinh nhọt:
bồ công anh gĩa nát, mang riêng một ít nuốm nước trộn rượu nhan sắc uống mang đến ra mồ hôi (Chứng Loại bản Thảo).
Trị lở loét lâu ngày không khỏi, ong châm, rắn cắn, bọ cạp cắn:
bồ công anh gĩa nát,đắp vào vệt thương (Cấp cứu vớt phương).
Trị con đường sữa viêm cấp tính:
nhân tình công anh 32g, Qua lâu, Liên kiều mỗi thiết bị 20g, Bạch chỉ 12g, sắc đẹp uống. Phía bên ngoài dùng người thương công anh tươi gĩa nát đắp (Lâm Sàng thường xuyên Dụng Trung Dược Thủ Sách).
Trị ung độc sưng tấy cấp tính:
người tình công anh 20gđến 40g, sắc đẹp uống (Bồ Công Anh Thang - Lâm Sàng hay Dụng Trung Dược Thủ Sách).
Trị đinh nhọt, sưng độc vạc sốt, lở loét bên cạnh da, đỏ mắt bởi vì phong hỏa:
người tình công anh 20g , Dã cúc hoa, Kim ngân hoa mỗi trang bị 12g, Cam thảo sinh sống 1,20g. Sắc uống.
Trị viêm ruột thừa chưa vỡ mủ:
người thương công anh 12g, Tử hoa địa đinh 20g, Mã xỉ hiện nay 40g, Hoàng cầm, Đơn sâm mỗi máy 12gsắc uống (Lâm Sàng thường xuyên Dụng Trung Dược Thủ Sách).
Trị kết mạc viêm cấp cho tính, đôi mắt đỏ sưng đau :
người tình công anh (tươi) 80g , đưa ra tử 7 trái, sắc uống (Lâm Sàng thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
Trị mặt đường tiểu viêm, bóng đái viêm, tiêu hóa kém, căng nhức vùng dạ dầy:
ý trung nhân công anh 40g, Quất bì 24g, Sa nhân 12g, Tán bột. Mỗilần uống 1-2g, ngày 3 lần (Lâm Sàng thường xuyên Dụng Trung Dược Thủ Sách).
Trị những chứng sưng vú, thiếu hụt sữa:
người thương công anh, Hạ khô thảo, Bối mẫu. Liên kiều, Bạch chỉ, Qua thọ căn, Quất diệp, Cam thảo, Đầu cấu, (gầu trên đầu). Hùng test phẩn (phân chuột đực). đánh đậu căn, tô từ cô, sắc đẹp uống làm viên tùy thuộc vào bệnh để gia công quân, thần, tá, sứ (Trung Quốc dược khoa Đại từ bỏ Điển).
Bồ công anh hay được sử dụng trong 1-1 thuốc điều trị viêm tuyến vú:
Bài dung dịch ngân người yêu thang: Kim ngân hoa 20g, tình nhân công anh 20g, vòi vĩnh voi 10g, Lá Mỏ quạ 10g. Những vị bỏ vô 600 ml nước, sắc đem 200 ml nước thuốc, phân chia uống 2 lần trong ngày. Ngày uống 1 thang. (Viêm tuyến vú)
Bồ xuyên thang: người yêu công anh 20g Xuyên sơn gần kề (đốt tồn tính) 15g cách dùng, liều lượng: những vị cho vào 400ml nước, sắc lấy 200 ml nước thuốc, phân chia uống gấp đôi trong ngày, Ngày uống 1 thang. (Chủ trị: thanh nữ viêm đường vú, sưng, nóng, đỏ đau.)
Bồ hương thơm thang: nhân tình công anh 2 lượng, mùi hương phụ 1 lượng. Mỗi ngày 1 thang, sắc đẹp uống 2 lần. (Trị viêm tuyến vú cấp cho tính)
Bồ công anh được sử dụng trong điều trị lẹo mắt, viêm mi mắt:
Ngân Kiều Tang Cúc Công Anh Thang: Bồ công anh, Cúc hoa, Kim ngân hoa, Liên kiều, Tang diệp. Lượng bằng nhau. Nhan sắc uống. (Thanh nhiệt, giải độc, sơ phong)
Bồ công anh có công dụng tốt trong điều trị dị ứng, tróc lở toàn thân ở con trẻ em
bài bác thuốc: Sài khu đất 300g, Cam thảo đất 6g, Cỏ Màn chầu 10g, Kim ngân hoa 20g, khiếp giới 4g, người thương công anh 10g, Thổ phục linh 2g, yêu quý nhĩ tử 10g. Phương pháp dùng, liều lượng: những vị mang lại nước, nấu ăn kỹ rước 300ml nước cao lỏng. Trẻ em tuỳ tuổi mỗi ngày uống 3 lấn mỏi lần tự 10 - 30 ml trộn loãng cùng với nước chín.
