Bạn đã xem bạn dạng rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bạn dạng đầy đủ của tài liệu tại đây (26.53 KB, 3 trang )
Giáo dục việt nam thời phong kiến
Kể từ bỏ thời các vua Hùng dựng nước cho tới khi Ngô Quyền xưng vương, tiến công tanquân phái mạnh Hán, dứt hơn nghìn năm Bắc thuộc, đa số không có tài năng liệu nóivề giáo dục đào tạo (với nghĩa thanh mảnh là dạy cùng học chữ). Mặc dù nhiên, địa thế căn cứ vào câu hỏi sử sáchca ngợi công trạng của thái thú Sỹ Nhiếp mở mang bài toán học trên Giao Chỉ và một sốđoạn nói về một vài người việt đỗ đạt và làm cho quan ngơi nghỉ phương Bắc, nói theo một cách khác trongthời Bắc thuộc đã gồm một tầng lớp người việt biết chữ. Hơn nữa, thuộc với vấn đề dunhập đạo Phật, chắc chắn là chùa chiền cần là nơi dạy chữ nhằm đào tạo các nhà sư vàtruyền bá ghê kệ.Bắt đầu từ bỏ thiên niên kỷ sản phẩm hai, thuộc với bài toán xây dựng và đảm bảo đất nước, tổ tiênta đã chiếm lĩnh nhiều công sức phát triển nền giáo dục đào tạo dân tộc. Cơ sở giáo dục đào tạo đầu tiêncủa bên nước phong kiến vn (được ghi thừa nhận trong sử sách) là Quốc Tử
Giám Thăng Long, do vua Lý Nhân Tông cho thành lập và hoạt động vào năm 1076. Cơ hội đầu
Quốc Tử Giám chỉ nhằm mục tiêu dạy con cái vua quan, sau mở rộng dần cho rất nhiều thanhthiếu niên gồm tư hóa học và đủ chuyên môn trong dân gian. Vào khoảng thời gian 1483, Quốc Tử Giámđã có 300 xá sinh (sinh viên nội trú) gồm con trẻ của mình gia đình quý tộc, quan lại lại, chưakể số con em của mình dân thường, học giỏi được phép mang lại nghe giảng (như sv ngoạitrú). Về lực lượng giảng dạy, ngoài các quan chức làm việc Quốc Tử Giám, triều đìnhcòn chất nhận được các công ty Nho uyên thâm nám đến đào tạo và giảng dạy (tương tự giáo sư thỉnh giảngngày nay). Sau này, triều Nguyễn đóng đô trên Phú Xuân, vẫn mở văn miếu quốc tử giám tại
Huế. Ngày nay, quốc tử giám Thăng Long được coi là trường đại học đầu tiêncủa Việt Nam. Sau khi mở mang vấn đề dạy học tập ở gớm đô, dần dần nhà nước phongkiến để ý đến vấn đề tổ chức hoạt động giáo dục sinh sống địa phương. Năm 1397, thời vua
Trần Thuận Tông, triều đình cho đặt học quan ở những lộ, phủ mập (đơn vị hành chínhtương đương với cấp tỉnh ngày nay) để lo vấn đề giáo dục. Đến cụ kỷ XV - XVI, nềngiáo dục việt nam đã cải tiến và phát triển rực rỡ. Những phủ, lộ đều phải sở hữu trường công.Đồng thời với việc phát triển hệ thống giáo dục, bên nước phong kiến hết sức quan tâmtổ chức những kỳ thi, xem đấy là biện pháp đặc trưng nhằm chọn người có tài thamgia máy bộ điều hành quốc gia. Năm Ất Mão 1075, bên dưới thời vua Lý Nhân Tông,
triều đình mở kỳ thi Nho học tam trường nhằm tuyển Minh kinh bác học. Thống kê từchính sử, trong thời gian 84 năm (1442 cho 1526), công ty nước phong kiến đang tổ chức26 khoa thi Hội. Theo phương pháp thời đó, trước thi Hội tất cả thi Hương, do đó tổngsố những kỳ thi lên đến mức 52 chưa kể, cứ sau một kỳ thi Hội còn một kỳ thi Đình nhằm chọn3 người đứng đầu với xếp hạng những người dân trúng tuyển. <2> Năm 1471 (đời vua Lê
Thánh Tông), số quan lại sở hữu phẩm tước đoạt là 5370, riêng ngơi nghỉ triều đình (nhà nước trungương) là 2755, đa số được chắt lọc qua thi cử. Các triều đại tiếp theo, bài toán thicử vẫn được duy trì và phát triển với quy mô phệ hơn, bao gồm cả trong thời hạn Trịnh Nguyễn phân tranh. Cũng theo thống kê như thế, bao gồm thể gần đầy đủ, tổng số cáctiến sĩ, phó bảng và tương đương (trúng tuyển chọn thi Hội) tính từ lúc khoa thi thứ nhất 1075đến khoa thi cuối cùng 1919 là 2.848 người.Cần lưu ý là, những quy định về thi tuyển dưới thời phong kiến rất là chặt chẽ, chứngtỏ năng lực quản lý đối với hệ thống giáo dục của các triều vua tự Lý, Trần mang lại Lê,Nguyễn siêu cao. Kỳ thi Hội năm 1442 có 450 thí sinh, trúng tuyển chọn 33 (chiếm7,3%). Kỳ thi Hội năm 1448 tất cả 750 thí sinh, trúng tuyển 27 (chiếm 3,6%).Tuychuyện buôn quan, bán tước cũng có những lúc xẩy ra mà lại việc ăn gian trong thi tuyển thìrất hãn hữu và so với những người có hành vi ăn gian trong thi tuyển dù ở ngẫu nhiên cấpbậc nào cũng đều bị trừng trị nghiêm khắc. Bằng bài toán tuyển chọn bản lĩnh thôngqua thi cử, tuy không còn sức nghiêm ngặt nhưng lại mang yếu tố dân chủ vị đã tạo nên cơmay cho con cái tầng lớp bình dân. Một điều đặc biệt quan trọng lý thú là, trong tiến trình mớithành lập, vương vãi triều Trần cũng đã tính đến điều kiện học tập không đồng đềugiữa những địa phương từ bỏ đó công cụ một kỳ thi gồm hai trạng nguyên: ghê trạngnguyên mang đến khu vực dễ dãi và trại trạng nguyên cho khu vực khó khăn.Trong hệ thống giáo dục quốc dân thời phong kiến, ở bên cạnh một số lượng khôngnhiều những trường công, tại các làng xã, đã bao gồm những gia đình mời thầy đến ởtrong nhà, dạy con em mình với thanh thiếu hụt niên trong làng. Công ty chủ chịu tráchnhiệm chu cấp cho thầy. Như vậy, trường đoản cú xa xưa dạy dỗ học đã là một trong những nghề. Rộng nữa, theo
Nho giáo, đối với mỗi bé người, vị trí của ông thầy chỉ ở bên dưới vua và trên cả chamẹ (quân - sư - phụ). Trong làng hội Việt Nam, quan liêu niệm phổ cập của không ítngười là “dù nghèo, cũng núm cho nhỏ học dăm tía chữ để gia công người”. Còn để trởthành bạn lãnh đạo, theo phong cách lựa chọn quan lại của phần đông các triều đại, nhấtthiết buộc phải học giỏi và đỗ đạt trong các kỳ thi (thi văn hoặc thi võ). Cũng cần nhớrằng, cùng với những kỳ thi chọn tiến sỹ, nhà nước phong loài kiến còn tổ chức các kỳ thilại viên, tuyển chọn chọn những người dân biết chữ, biết tính toán, để gia công thuộc lại làm việc cácsảnh, viện, giúp việc cho các quan đầu triều.Suốt cả ngàn năm, người nước ta học chữ hán (đọc chữ Hán theo cách phát âmriêng của tín đồ Việt) và thực hiện chữ Hán có tác dụng văn tự phê chuẩn để ghi chép. Mặcdầu vậy, nhờ trở nên tân tiến giáo dục, bảo trì và nung đúc ý thức chủ quyền dân tộc, giữ lại gìnbản nhan sắc văn hoá dân tộc, người việt đã không trở nên Hán hoá. Bên cạnh việc sử dụngchữ Hán, người vn còn dựa theo chữ Hán sinh sản chữ nôm nhằm ghi chép, biểuđạt bởi tiếng Việt. Người đầu tiên, được sách sử ghi tên, có công so với việc pháttriển chữ hán việt là Nguyễn Thuyên. Ông đã dùng chữ nôm làm bài bác văn tế đuổi cásấu, được vua trần Nhân Tông mang lại đổi sang họ Hàn-Hàn Thuyên, ví ông như Hàn
Dũ, văn sỹ đời Hán mặt Tàu cũng đã làm văn xua đuổi cá sấu. Bạn dạng thân vua è cổ Nhân
Tông cũng có bài phú Cư è cổ lạc đạo viết bằng chữ nôm. Sau này, các tác phẩmvăn chương, kế hoạch sử, y học, khoa học có mức giá trị không nhỏ đã được viết bằng chữ nôm.Tiêu biểu là Quốc âm thi tập của Nguyễn Trãi, bạn dạng dịch Chinh phụ ngâm khúc của
Đoàn Thị Điểm, Truyện Kiều của Nguyễn Du.
Tài liệu liên quan
Năm257 (TCN), Thục Phán đang thống nhất những bộ lạc Âu Việt và Lạc Việt, lập ra nướcÂu Lạc, xưng là An Dương Vương.
Bạn đang xem: Giáo dục thời phong kiến
Năm179 (TCN), Triệu Đà thôn tính nước Âu Lạc và thiết lập cấu hình chế độ thống trị của đếchế phương Bắc. Trải qua rộng mười nuốm kỷ Bắc thuộc, đang nổ ra các cuộc khởi nghĩalớn: khởi nghĩa nhì Bà Trưng (40 - 43), Bà Triệu (248), Lý túng bấn (542), Mai Thúc
Loan (722), Phùng Hưng (766 -791), Khúc quá Dụ (905), Dương Đình Nghệ (931)...
Xem thêm: Đồ Chơi Trẻ Em Ngoài Trời
Năm 938, Ngô Quyền quấy tan quân nam giới Hán, giành quyền tự do tự chủ cho dân tộc, khởi đầu thời kỳ cải tiến và phát triển của chính sách phong kiến Việt Nam.Năm 965, xảy ra “Loạn 12 xứ quân”. Năm 968, Đinh cỗ Lĩnh dẹp loạn 12 xứ quân, lập ra n¬ước Đại Cồ Việt, đóng đô nghỉ ngơi Hoa Lư.Vào cuối triều Đinh, quân Tống xâm lăng nước ta, triều thần đã tôn Thập đạo tướng tá quân Lê hoàn lên ngôi vua; khuấy tan quân Tống xâm lược vào khoảng thời gian 981.Năm 1009, sau thời điểm Lê Long Đĩnh mất (triều tiền Lê kết thúc), Lý Công Uẩn lên ngôi vua, năm 1010, Lý Công Uẩn dời đô từ Hoa Lư¬ ra Thăng Long.Ba triều đại lý - nai lưng - Hồ, gắn sát với những cuộc nội chiến chống quân xâm lăng Tống, Nguyên, Minh. Triều Lý thực hiện cuộc đao binh chống Tống (1075 - 1077). Triều Trần ba lần loạn lạc chống Mông - Nguyên (1258; 1285 và 1288). Triều Hồ thực hiện cuộc đao binh chống Minh (1406 - 1407).Những năm cuối thế kỷ XV, vào đầu thế kỷ XVI, cơ chế phong loài kiến Việt Nam dần dần suy yếu. Năm 1527, tập đoàn phong kiến vì Mạc Đăng Dung đứng đầu đã phế truất nhà Lê lập ra bên Mạc.Họ Mạc chiếm phần vùng Bắc Bộ, call là Bắc Triều. đơn vị Lê (Lê Trung Hưng), chiếm vùng Thanh Hoá trở vào, call là nam Triều. Cuộc xung tự dưng Nam - Bắc triều kéo dài gần nửa chũm kỷ (1545 - 1592), ảnh hưởng đến phần đa mặt cuộc sống nhân dân, trong những số ấy có giáo dục.1.2. Đặc điểm về giáo dục* phương châm giáo dục:Đào tạo con em của mình quan lại thành bạn Quân tử, kẻ sĩ.
* câu chữ giáo dục đa phần là nho giáo,Đặc trưng nổi bật của giáo dục vn thời Phong loài kiến là nền giáo dục đào tạo Nho học. Thời kỳ đầu dựng nước, ở bên cạnh giáo dục nho học bao gồm sự tồn tại của các mô hình giáo dục Phật giáo với Đạo giáo. Tuy có sự khác nhau nhưng các loại hình giáo dục trên không hủy diệt lẫn nhau. Trọng tâm giáo thịnh vượng nhất là thời Lý - Trần, triều đình các lần đứng ra tổ chức triển khai kỳ thi Tam giáo bao hàm cả 3 ngôn từ Nho - Phật - Đạo. Tuy nhiên, những triều đại Phong kiến nối tiếp nhau luôn luôn lấy Nho giáo có tác dụng hệ tư tưởng chủ yếu thống. Vì chưng thế, Nho giáo gần như trở thành khối hệ thống giáo dục chủ yếu thống cùng tồn tại trong suốt thời kỳ Phong kiến.- Sách giáo khoa thiết yếu của Nho giáo sống bậc cao là Tứ thư, Ngũ kinh với Bắc sử.* cách thức giáo dục: Trí dục với đức dục.- Trí dục: nhà yếu phương pháp thuộc lòng, dùi mài khiếp sử, khiếp viện, giáo điều.- Đức dục: hầu hết sử dụng phương pháp nêu gương (Thân giáo trọng ư ngôn giáo – Nguyễn Trãi)* tổ chức trường lớp và thi cử: Năm 1070, Lý Thánh Tông cho xây văn miếu để thờ Khổng Tử, Chu Công cùng tứ phối (Mạnh tử, Tăng Tử, Tử Tư¬, Nhan Uyên ).Năm 1076, Lý Nhân Tông cho chế tạo Quốc Tử Giám, làm chỗ dạy học cho các hoàng tử .Thời Lý, việc tổ chức triển khai khoa cử càng ngày càng nền nếp. Năm 1075, Lý Nhân Tông mang lại mở khoa thi đầu tiên, lấy tên là Minh kinh bác bỏ học (các kỳ tiếp theo được tổ chức triển khai vào các năm 1086, 1186, 1195,…).Thời Trần, năm 1236, văn miếu được đổi thành Quốc học Viện, dần dần mở rộng cho con em mình các đại quan liêu vào học.Năm 1253, trần Thái Tông xuống chiếu cho các nho sĩ trong nư¬ớc, những người dân thông gớm sử đư¬ợc đến Quốc Tử Viện học tập.Tổ chức khoa cử đi vào quy củ, nền nếp rộng trư¬ớc. Năm 1232, trằn Thái Tông mang đến mở khoa thi Thái học sinh.Năm 1247, nai lưng Thái Tông đặt ra định chế tam khôi: (Trạng nguyên, Bảng nhãn, Thám hoa - 3 người dân có kết quả cao nhất trong cuộc thi đình).Thời Hồ, Năm 1404, hồ nước Hán Thư¬ơng định cách thi cử nhân. Vày tồn trên trong thời gian quá ngắn bắt buộc triều hồ chỉ tổ chức triển khai đ¬ược 2 khoa thi, như-ng đang đào tạo được nhiều danh nho, danh thần danh tiếng (Nguyễn Trãi, Lý Tử Tấn, Vũ Mộng Nguyên).Nhìn chung, dưới những thời Lý - trần - Hồ, khối hệ thống trường học tập được tổ chức triển khai từ bậc Ấu học cho bậc Đại học. Tuy tất cả sự vạc triển, tân tiến so với những thời kỳ trước, tuy vậy sự phát triển còn chậm, số ngôi trường học vị nhà nước mở còn ít, chỉ có ở kinh kì và một trong những phủ, châu. Việc học tập ở địa phương, hầu như do dân trường đoản cú lo liệu, nhà yếu là do nhà miếu và các nho sĩ mở.Dưới những triều Mạc - Lê, Trịnh - Nguyễn, bài toán học và thi liên tiếp được duy trì. Song, thuộc với bước đường suy tàn của chế độ phong kiến, nền giáo dục nước ta có rất nhiều bước thụt lùi về chất lượng.Nhiều giá chỉ trị đa số bị đảo lộn, các sĩ tử theo lối học đuổi theo danh lợi, xa rời chủ yếu học.Tóm lại, từ cầm cố kỉ XVI đến núm kỉ XVIII, cơ chế giáo dục và thi tuyển Nho học tập vẫn được những triều đại phong loài kiến ở cả 2 khu vực miền nam Bắc duy trì. Song trên bước đường suy vong của chính sách phong kiến, nội dung giáo dục và đào tạo và chế độ thi cử ngày 1 suy giảm về chất lượng, chỉ từ bề nổi, không hề chiều sâu; tình trạng này phía bên trong sự suy tàn phổ biến của ý thức hệ Nho giáo.3. Ưu và nhược điểm giáo dục việt nam thời Phong kiến:* Ưu điểm:Các triều đại phong kiến vn cùng với việc quan tâm phát triển các mặt tởm tế, buôn bản hội đã và đang chú trọng cho tới việc phát triển giáo dục. VD: cụ kỷ XV - XVI, những phủ, lộ đều phải sở hữu trường công,...Đã cải cách và phát triển nhiều trường tứ để dạy con trẻ của dân chúng với mong ước cho con trẻ của mình của nhân dân tới trường vài chữ để làm người; trở nên tân tiến giáo dục gia đình.Nền giáo dục việt nam thời Phong kiến từng bước một được không ngừng mở rộng và thiết yếu quy nhưng lại vẫn không phải là yêu cầu giáo dục giành riêng cho mọi người; chỉ có con em của mình của những người dân giàu, quý tộc new được đi thi (thi là để gia công quan); con em mình nhà nông cơ bản không được đi thi.Tính độc lập, từ chủ, ý thức tự lực, từ bỏ cường vào giáo dục, nó đã đóng góp phần to béo trong vấn đề gìn giữ khu đất nước, bảo vệ bản sắc văn hoá dân tộc.Giáo dục vn thời Phong kiến giữ lại cho bọn họ nhiều bài học kinh nghiệm quý trong việc tổ chức nền giáo dục hiện nay. Bài học về tổ chức giáo dục (giáo dục nhà trường, giáo dục đào tạo trong gia đình, ngơi nghỉ trường công, trường tư,…).Bài học về tổ chức thi cử, về chỉ định người tài,..Chế độ khoa cử là trong số những đặc trưng cơ phiên bản của hệ thống giáo dục phong kiến. Thông qua chế độ khoa cử nhằm chọn người hiền tài đảm nhiệm các chức vụ quan lại lại thực hiện công dụng quản lý máy bộ nhà nước phong kiến. Còn so với nhân dân, thi cử là con phố tiến thân lập nghiệp, do vậy được nhân dân hết sức coi trọng.* Hạn chế:Mục đích của nền giáo dục và đào tạo Phong loài kiến không nhằm mục đích vào mọi con bạn làm khoa học, lao động chế tạo để cải tiến và phát triển xã hội mà huấn luyện những bé mọt sách, phần nhiều đồ đệ phục vụ tầng lớp phong kiến: quân - quân, thần - thần, phụ - phụ, tử - tử,Nội dung giáo dục nghèo nàn, nặng trĩu về văn chương; câu chữ về lao đụng sản xuất, công nghệ kỹ thuật phần đông không có. (Do ảnh hưởng tư tưởng giáo dục của Khổng Tử, cơ mà Khổng Tử thì không quan tâm đến lao cồn sản xuất).Phương pháp giáo dục và đào tạo giáo điều, uy quyền, nặng trĩu về học tập cổ, không nhiều quan tâm cách tân và phát triển xã hội.Tổ chức bất đồng đẳng trong giáo dục: trọng nam khiếp nữ, con em của mình tầng lớp quý tộc bắt đầu được đi thi, không hẳn mọi fan đều có thời cơ đi học.Triều đình chỉ lo giáo dục đào tạo cho con em của mình vua chúa và quan lại ở đế kinh còn ở phần nhiều nơi khác bắt buộc mời thầy đồ dùng về giảng dạy.Tài liệu học tập rất là hạn chế, chỉ bao gồm 2 loại: Do trung quốc biên soạn là tứ thư, ngũ kinh và 1 một số loại do người Nam soạn.Tổ chức thi tuyển rất nghiêm khắc nhưng ngôn từ thi hết sức khập khiễng, những đề thi công ty yếu mệnh danh vua chúa, ca ngợi triều đình, ca tụng nho giáo. Thời gian thi qua những kỳ kéo dài, ngắn: có kỳ 3 năm, có kỳ 10 năm.
