Văn học tập trung đại vn đã trả sang 1 giai đoạn ra đời và cải cách và phát triển rất dài. Nó kéo dài gần 10 cố kỉnh kỉ. Trong khoảng thời gian ấy, nghành nghề thơ ca vn đã xuất hiện rất nhiều danh sĩ. Họ vừa là công ty văn, nhà thơ và chuyển động trên triều chính. Nhờ đó, kho báu văn học tập của họ thật to tướng và được nhiều đất nước trên nhân loại ngưỡng mộ.

Bạn đang xem: Các tác phẩm văn học trung đại việt nam

Ngay bây giờ, các bạn hãy thuộc mình tò mò khái quát lác về đái sử, cuộc đời và các tác phẩm vượt trội được giữ lại của các tác mang văn học trung đại Việt Nam nhé.

Tổng hợp những tác giả Văn học tập Trung đại Việt Nam

1. Đồng Kiên Cương (7.5.1284 – 3.3.1330): Đạo hiệu là Pháp Loa, thiền sư, bên thơ, quê châu phái mạnh Sách, lộ lạng ta Giang, ni là huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương, là ông Tổ vật dụng hai dòng Thiền Trúc Lâm. Đồng Kiên cương cứng được nhận định và đánh giá là người dân có phong thái vô cùng thoát, ông xứng danh được call là người không lường. Ông soạn và chú giải nhiều tác phẩm Phật học tập như Tham thiền chỉ yếu; phát nguyện văn; Thượng sĩ ngữ lục; Thạch thất mị ngữ; hiện còn lại hai bài bác thơ Nhập tục luyến thanh cùng Thị đệ tử.

3. Nguyễn Miên Thẩm (11.12.1819 – 30.3.1870): đơn vị thơ, quê kinh đô Huế, nhỏ thứ 10 vua Minh Mạng, tước Tùng Thiện Vương.Ông đến với mọi người đều bằng tấm lòng chân thực, khiêm tốn, phóng khoáng; không hề phân biệt địa vị, tuổi tác tốt sang hèn. Tác phẩm: Thương sơn thi tập; Thương đánh từ tập; Thương sơn thi thoại; Thương tô văn di; yêu thương Sơn nước ngoài tập; nạp bị văn tập; Học giá chí; Thức cốc thiên; Nam vắt phổ; kế hoạch đại thi nhân tiểu sử; nữ giới phạm diễn nghĩa từ v.v.

4. Trần Anh Tông (25.10.1276 – 21.4.1320): tên thật è Thuyên, là bên vua đồ vật tư trong phòng Trần 21 năm (1293-1314) và làm cho Thái thượng hoàng 6 năm. è cổ Anh Tông là vị vua "sáng suốt, cẩn trọng về hình phạt" và " tính tình khiêm tốn hòa nhã, hòa mục với những người trong họ, mọi câu hỏi của triều đình gần như tự bản thân quyết đoán." Tác phẩm: Thuỷ vân tuỳ bút ngự tập; Hiệu gắn thêm công văn phương pháp thức; Pháp sự tân văn; 5 bài bác thơ chép trong trằn triều nắm phả hành trạng; 12 bài xích thơ chép trong Toàn Việt thi lục; Dược thạch châm.

5. Trí Bảo Thiền Sư (? – 19.5.1190): chúng ta Nguyễn, không rõ tên, là cậu ruột danh nhân đánh Hiến Thành, người Ô Diên, đất Vĩnh Khang, nay thuộc thị trấn Đan Phượng, Hà Nội, ông ngộ đạo, giảng gớm sách cho nhiều đệ tử.Mới đầu chuyên tâm tu hành khổ hạnh tuy vậy không cố được đạo giáo Thiền học. Trong tương lai nhờ có bạn dìu dắt, bắt đầu giác ngộ, đổi thay một nhà lý luận xuất sắc đẹp của đạo Thiền, “nói ngang nói dọc như lửa toé vào đá. Nhà cửa còn lại: bài kệ về tri thức, in vào tập Thiền uyển tập anh ngữ lục

6. Phan Huy Chú (1782 – 28.5 – 1840): công ty thơ, công ty sử học Việt Nam.Tác đụng của mẫu dõi tài danh, hiếu học và các quan hệ trí óc đã tác động rất phệ đến tinh thần, tính bí quyết của Phan Huy Chú. Phan Huy Chú là một trong nhà chưng học, danh nhân văn hóa truyền thống Việt Nam, với tài danh lỗi lạc về bách khoa thư. Công trình xây dựng nổi tiếng độc nhất của ông là định kỳ triều hiến chương một số loại chí có 49 quyển chia thành 10 chí như Dư địa chí, Hình khí cụ chí, Văn học tập chí…, rất có thể coi như bộ Bách khoa toàn thư thứ nhất của Việt Nam. Kế bên ra, ông còn tồn tại Hoàng Việt địa dư chí và các tập thơ văn là Hoa thiều ngâm lục; Dương trình kí kiến.

7. Nguyễn Miên Bửu (30.5.1820 – 08.3.1854): công ty thơ, bé thứ 12 vua Minh Mạng, tước đoạt Tương An Quận vương. Với 2 anh Miên Thẩm, Miên Trinh lập Tùng Vân thi xã. Ông khét tiếng về thơ, rất sở trường về quốc âm, đưa ra điền từ, thường có nhiều bài hay, sánh ngang với Tùng Thiện Vương với Tuy Lý Vương. Những tác phẩm chính: Khiêm Trai thi tập (14 quyển); Khiêm Trai văn tập (2 quyển), ông còn viết các thơ Nôm cơ mà thất lạc hầu hết.

8. Phan Văn Trị (1830 – 22.6.1910): đơn vị thơ, chí sĩ, quê thị trấn Bảo An, tỉnh Gia Định, ni thuộc thị xã Giồng Trôm, tỉnh giấc Bến Tre. Đậu Cử nhân nhưng không chịu ra làm cho quan, mà mở trường dạy dỗ học. Trước lúc thực dân Pháp đến, Phan Văn Trị thường vịnh cảnh, vịnh đồ dùng để phân bua chí hướng, ước muốn giúp đời, cứu dân hoặc để phê phán những người bất tài, hám danh. Đến khi quân Pháp chiếm phần đóng nam Kỳ, ông làm thơ yêu nước.Tác phẩm: Thơ tự thuật (Nôm), và còn ngay sát 100 bài xích thơ khác như Con mèo; mẫu cối xay; Hột lúa; nhỏ rận, danh tiếng với chùm họa lại 10 bài xích thơ của Tôn lâu Tường.

9. Hoàng Kế Viêm (21.7.1820 (Âl.) – 1909): Còn mang tên là Hoàng Tá Viêm, từ bỏ Nhật Trường, hiệu Tùng An, công ty văn, danh thần triều Nguyễn, quê che (nay là huyện) Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình. Ông làm quan mang đến chức Thượng thư cỗ Công, Thái tử thiếu thốn bảo sung đại thần viện Cơ mật. Hoàng Kế Viêm thực chất rất bao dung, vốn tài năng lâm cơ đoán định, biến chuyển chẳng dời, được coi là một tay đảm nhận vậy.. Tác phẩm: Phê thi è hoàn; Tiên công sự tích biệt lục; Khôn y lục; …..

10. Lý Thái Tông (29.7.1000 – 1054): thương hiệu thực là Lý Phật Mã, sau đổi là Lý Đức Chính, nhỏ Thái Tổ Lý Công Uẩn, nối ngôi 27 năm, miếu hiệu là Thái Tông. Ông là vị hoàng đế sáng suốt, thông tỏ Phật học. Vua là bạn trầm mặc, cơ trí, biết trước mọi việc Tác phẩm còn lại: Hình thư (sử, 3 quyển), một bài xích kệ chép vào Thiền uyển tập anh ngữ lục.

11. Hưng Đạo Đại Vương (1226? – 03.9 (20.8 âl).1300): thương hiệu thật là trần Quốc Tuấn, danh tướng mạo trong lịch sử dân tộc Việt Nam, nhà văn bao gồm luận với áng Hịch tướng sĩ bất hủ, quê ở che Thiên trường (nay là tỉnh phái nam Định. Ông là một tấm lòng tận tụy so với đất nước, là ý hy vọng đoàn kết những tầng lớp bên trong dân tộc thành một lực lượng thống nhất, là lòng tin yêu yêu đương dân. Ông cũng là người sáng tác bộ Binh thư yếu hèn lược cùng Vạn Kiếp tông túng truyền thư (đã thất lạc).

12. Trần Minh Tông (04.9.1300 – 10.3.1357): nhà thơ, vua máy 5 nhà Trần, miếu hiệu là Minh Tông, sinh trên Thăng Long, quê phủ Thiên Trường, phái nam Định. Ông sống ngôi 15 năm, làm Thái thượng hoàng 28 năm. Vua lấy văn minh cải thiện đạo trị nước, làm rạng ranh ma công nghiệp của tín đồ xưa, giữ lòng trung hậu, lo suy nghĩ sâu xa, trong yên không tính phục, kỷ cương cứng đủ bày. Tác phẩm: Minh Tông thi tập, bị thất lạc nhiều, nay chỉ từ lại khoảng 25 bài, được chép vào Việt âm thi tập.

13. Trần Tế Xương (10.8.1870 – 29.01.1907): tên khai sinh là trần Duy Uyên, sau thay đổi Trần Cao Xương, rồi è cổ Tế Xương, nhà thơ trào phúng xuất sắc, khét tiếng với tên gọi Tú Xương, quê ngơi nghỉ làng Vị Xuyên, thị trấn Mỹ Lộc, tỉnh nam Định. Phần lớn sáng tác của ông là sự kết hợp hài hòa giữa những yếu tố hiện thực, trào phúng với trữ tình, trong những số đó trữ tình là gốc. Cùng với Tú Xương, vẫn chưa thấy chắc hẳn rằng có bài bác thơ tiếng hán nào, chỉ thấy thơ Nôm viết bằng các thể một số loại cổ điển. Thơ ông in rải rác trên các báo, sau đây được tập phù hợp trong Thơ è cổ Tế Xương.

14. Nguyễn Du (03.01.1766-(1765?) (16?)18.9.1820): bên thơ. Năm 1965, ông được UNESCO tôn vinh là Danh nhân văn hóa truyền thống thế giới. Qua các tác phẩm của Nguyễn Du, nét nổi bật đó là sự đề cao xúc cảm. Nguyễn Du là nhà thơ tất cả học vấn uyên bác, nắm vững nhiều thể thơ của trung quốc như: ngũ ngôn cổ thi, ngũ ngôn luật, thất ngôn luật, ca, hành,... Yêu cầu ở thể thơ nào, ông cũng có bài xuất sắc. Tác phẩm chữ hán và chữ hán việt Truyện Kiều; Văn tế sinh sống hai cô bé Trường Lưu; Văn tế thập các loại chúng sinh; Thanh Hiên thi tập; Bắc hành tạp lục….

15. Trần Thánh Tông (25.9.1240 – ?.6.1290): tên thật là è cổ Hoảng, Ông sinh ra tại khu đất Thăng Long - Đại Việt, ni là hà nội - Việt Nam. Ông có tác dụng vua 21 năm, tất cả công lớn trong cuộc tao loạn chống giặc Nguyên Mông. Thơ của è cổ Thánh Tông "giàu hóa học trữ tình, phối hợp nhuần nhị giữa tinh thần tự hào về khu đất nước, về dân tộc của bạn chiến thắng, với tình yêu cuộc sống yên vui, thanh bình và tư thế ung dung, hào phóng của một bạn biết từ bỏ tin, lạc quan." Tác phẩm: Cơ cừu lục; Di hậu lục; Hoàng tông ngọc điệp; nai lưng Thánh – tông thi tập.

16. Chân ko Thiền Sư (? – 05.10.1100): tên thật là vương Hải Thiềm, quê xã Phù Đổng huyện Tiên Du, Bắc Ninh, nay thuộc Hà Nội. Xuất thân vào một gia đình quý tộc, mà lại mồ côi tự thuở nhỏ, nhờ khổ công học tập, cần 15 tuổi đã hiểu nhiều sách vở. Ông làu thông sử sách, phân tích đạo Phật một cách uyên thâm, giảng khiếp Pháp hoa vào cung vua Lý Nhân Tông. Chiến thắng còn lại: một bài bác kệ Diệu bản.

17. Ngô Thì Sĩ (15.7.1726 – 22.10.1780): đơn vị thơ, nhà sử học, tự cố gắng Lộc, hiệu Ngọ Phong, quê thị xã Thanh oai nay thuộc Thanh Trì, Hà Nội. Ông là thân phụ của Ngô Thì Nhậm, Ngô Thì Chí, Ngô Thì Trí, Ngô Thì Hương các là phần đông danh sĩ, đơn vị thơ, đơn vị văn. Là một trong chính khách, một quan chức, nhưng cạnh bên đó, làm việc Ngô Thì Sĩ còn trông rất nổi bật lên một bốn chất khác, đó là 1 tâm hồn nghệ sĩ, một con bạn đa cảm. Ở ông, số đông rung động đầy đủ mãnh liệt, sâu sắc. Ông luôn luôn nhìn thấu tâm tư con bạn và thông cảm cùng họ, từ đa số bâng khuâng vì một duyên do mơ hồ tới những trăn trở, day ngừng về số phận, cuộc sống...Tác phẩm: Việt sử tiêu án; Anh ngôn thi tập; quan lan thi tập; Thanh cồn tập; Khuê ai lục; bí quyết tệ sách…

18. Mạc Thiên Tích(19.4.1706 – 01.11.1780): tên của ông là Mạc Thiên Tứ, từ là Sĩ Lân. Ông là 1 trong những nhà thơ, đại quan tiền thời chúa Nguyễn, tước đoạt Tông Đức hầu. Là người học rộng, có tài năng văn thơ, ông đã lập thi buôn bản Chiêu Anh các. Tác phẩm: Hà Tiên thập vịnh; Thụ Đức hiên tứ cảnh; Hà Tiên quốc âm thập vịnh; Lư Khê thư thả điếu.

19. Lê Hữu Trác (12.11.1720(*) – 1791): Còn có tên là Lê Hữu Huân, hiệu Hải Thượng Lãn Ông, danh Nho và danh y, quê ngơi nghỉ Đường Hào, tỉnh thành phố hải dương (nay là thị trấn Yên Mỹ, Hưng Yên), nhưng phần nhiều cuộc cuộc sống ở huyện hương Sơn, Hà Tĩnh. Ông đã xây dựng được một nền y học tập dân tộc toàn diện về lý luận, phương thức điều trị, bí quyết dùng dược đồ Việt Nam. Ông để lại các tác phẩm béo như Hải Thượng y tông trung tâm lĩnh gồm 28 tập, 66 quyển tuyển lựa tinh hoa của y học cổ truyền, được review là công trình y học xuất sắc độc nhất trong thời trung đại việt nam và những cuốn Lĩnh Nam bạn dạng thảo, Thượng tởm kí sự không những có quý giá về y học tập mà còn có giá trị văn học, kế hoạch sử, triết học.

20. Đặng Xuân Bảng (18.7.1828 – 07.12.1910): đơn vị văn, dịch giả, đơn vị sử học, quê phủ Xuân Trường, ni là thị xã Xuân Thuỷ, tỉnh phái mạnh Định.Đặng Xuân Bảng gồm quan niệm đánh giá về công nghiệp, bằng tay thủ công nghiệp, nêu cao sứ mệnh của công nghiệp thủ công, bán buôn là điểm tiến bộ. Ông có trọng lượng trước tác hơi lớn: về sử học: Sử học di khảo; Việt sử cương cứng mục huyết yếu,… về văn học: Tuyên quang quẻ tỉnh phú; nam giới Phương danh thứ dị khảo; Như Tuyên thi tập; Thiện Đình Khiêm Trai văn tập…

21. Phạm Qúy Thích (25.12.1760 – 16.5.1825): tự Dữ Đạo, hiệu Lập Trai, tên hiệu Thảo Đường Cư sĩ, đơn vị thơ, công ty giáo, danh sĩ cuối đời Hậu Lê đầu đời Nguyễn. Quê thị trấn Đường An, lấp Thượng Hồng, nay ở trong tỉnh Hải Dương, có làm quan 1 thời gian, tước thích hợp An hầu. Thơ của ông thường khôn cùng buồn. Thiên nhiên trong thơ thường xuyên là những cảnh chiều hôm, đêm tối. Miếu chiền trong thơ ông thường mang đông đảo nét tàn tạ...Nhìn chung, định hướng hoài cổ là nét chủ đạo trong toàn cục sáng tác của Phạm Quý Thích… .Tác phẩm: Thảo Đường thi nguyên tập; Lập Trai văn tập; Thiên nam long thủ liệt truyện; Chu dịch vấn đáp toát yếu…

22. Chu Văn An (25.8.1292 – 12.1370): công ty văn, đơn vị giáo dục vn thời Trần. Chu Văn An luôn luôn hướng học trò của chính bản thân mình đến đều giá trị nhân văn, lễ nghĩa. Ông truyền đạo nho gia cho những học trò theo học. Hành đạo theo con đường chân chính, thanh liêm, trái tim ko pha màu u tối, kia là phần đông chân lý dạy những trò của mình. Ông nổi tiếng cương trực, huyết tháo, thể hiện rõ ràng nhất trong Thất trảm sớ. Những tác phẩm khác: Tiều ẩn thi tập; Tiều ẩn quốc ngữ thi tập; Tứ thư thuyết ước; Giang đình tác; Nguyệt tịch bộ Tiên Du sơn tùng kính; trang bị vận tặng Thủy Vân đạo nhân; Xuân đán…

23. Đỗ Pháp Thuận (915 – 990): Thiền sư cùng nhà thơ, chưa rõ quê quán. Ông tất cả kiến thức uyên bác và tài văn thơ, đã lành mạnh và tích cực khuông phò triều tiền Lê đề xuất được phong Pháp sư. Ðang vào tầm khoảng nhà chi phí Lê dựng nghiệp, trù chiến lược định sách lược, sư tham gia đắc lực. Ðến khi dương gian thái bình, sư không sở hữu và nhận phong thưởng. Bài xích Quốc tộ (Vận nước) của ông là bài thơ nhanh chóng nhất mở đầu cho văn học viết việt nam thời kì trường đoản cú chủ. Chiếu dời đô (1010: 1000 năm ra đời): Văn phiên bản chiếu chỉ vì chưng vua Lý Thái Tổ từ bỏ tay viết và ban hành để đưa kinh đô của nước Đại Cồ Việt từ bỏ Hoa Lư ra thành Đại La (Hà Nội ngày nay). Bài văn 214 chữ nổi tiếng bởi chân thành và ý nghĩa và chức năng đặc biệt của nó.

24. Nguyễn Nguyên Ức (1080 – 07.6.1151): bên văn, thiền sư, pháp danh Viên Thông, fan hương Cổ hiền đức nay trực thuộc tỉnh Bắc Ninh, sau gửi về thành Thăng Long. Ông xuất gia thọ giới với sư Viên Học, rồi trụ trì ở chùa Quốc Ân, nối truyền tâm ấn, đứng hàng vậy hệ sản phẩm công nghệ 18 chiếc thiền nam giới Phương. Ông là bạn tài giỏi, được vua đơn vị Lý phong đến chức Hộ quốc sư. Tương truyền, ông tất cả hơn 1000 bài xích thơ phú, tập hợp trong Viên Thông thi tập, nhưng đa số bị thất truyền.

25. Tín học Thiền Sư (? – 1190): chúng ta Tô, ko rõ tên, Tín học tập là pháp hiệu, fan làng Chu Minh, tủ Thiên Đức; trụ trì miếu Quang Đính bên trên núi không Lộ (Sơn Tây), nay nằm trong Hà Nội. Thành quả còn lại: bài xích kệ tô lâm hổ báo, chép vào tập Thiền uyển tập anh ngữ lục.

26. Trần Tung (1230 – 1291): nói một cách khác là Tuệ Trung Thượng sĩ, bên thiền học, công ty thơ, con cả trần Liễu, anh Hưng Đạo Đại Vương nai lưng Quốc Tuấn, có công béo trong cả ba cuộc nội chiến chống Nguyên Mông. Ông được phong tước đoạt Hưng Ninh vương. Do sinh ra vào một gia đình có rất nhiều nghịch cảnh, mau chóng được theo học tập thiền sư Tiêu Dao và lại trực tiếp tham dự vào phần đông thời khắc ra quyết định vận mệnh đất nước nên ông nhấn rõ chân tính cuộc sống và chọn lối sinh sống hòa ái, tự tại. Tứ tưởng thiết yếu của Tuệ Trung Thượng sĩ thể hiện qua lời đáp dành cho thắc mắc tông chỉ thiền là gì của vua trần Nhân Tông: "Hãy quay về tự thân mà tìm mang tông chỉ ấy, ko thể dành được từ ai khác" Thơ ông viết bằng tiếng Hán, được tập hòa hợp lại vào Thượng Sĩ ngữ lục.

27. Lê Văn Hưu (1230 – 09.4.1322): Sử gia, công ty văn, danh sĩ đời è Thái Tông, quê Đông Sơn, trấn Thanh Hoá, nay là huyện Thiệu Hoá, thức giấc Thanh Hoá. Ông đỗ Bảng nhãn năm 1247, làm cho quan mang đến chức Thượng thư bộ Binh, tước Nhân Uyên hầu. Lê Văn Hưu vừa tất cả tài, vừa gồm hạnh, có tác dụng thầy Chiêu-Minh-Vương, đổi có tác dụng Kiểm-Pháp-Quan, sửa sách Việt chí. Văn Hưu là tín đồ chép sử xuất sắc đời Trần, Phu Tiên là bậc cổ lão của thánh triều, phần nhiều vâng chiếu biên soạn lịch sử hào hùng nước nhà, tìm kiếm khắp các tài liệu còn sót lại, tập hợp thành sách. Tác phẩm lừng danh nhất của ông: Đại Việt sử ký.

28. Phạm Ngũ Lão (1255 – 1320): bên thơ, danh tướng thời Trần, văn võ toàn tài, quê thị xã Đường Hào (sau điện thoại tư vấn Mỹ Hào), nay thuộc thị xã Ân Thi, tỉnh Hưng Yên. Ngay từ thuở nhỏ, cậu bé bỏng Ngũ Lão sẽ tỏ ra không giống thường, tính cách khẳng khái. Phạm Ngũ Lão cũng là một trang phái mạnh hết lòng do nước, cả công phu và danh tiếng đều vang xa. Tác phẩm gồm Thuật hoài (Tỏ lòng, chép vào Toàn Việt thi lục); Khóc Hưng Đạo vương vãi (chép trong Thần tích thôn Phù Ủng).

29. Đỗ xung khắc Chung (1247 – 1330): nói một cách khác là Trần tự khắc Chung, công ty thơ, danh thần đời Trần, quê ở giáp Sơn, ni là huyện kinh Môn, tỉnh Hải Dương, gồm công phệ trong cuộc binh lửa chống quân Nguyên, được ban chúng ta vua, làm cho tới chức thiếu thốn sư. Sách Đại Việt sử ký kết toàn thư dấn xét nai lưng Khắc phổ biến là người hay tỏ vẻ, có tác dụng chuyện dị kì để gây sự để ý từ các chị em công chúa, hoàng phi. Tác phẩm: 2 bài xích thơ Vịnh cúc I với II.

30. Đoàn Nhữ Hài (1280 – 1335): đơn vị văn, danh thần đời Trần, quê thị trấn Trường Tân, ni thuộc huyện Gia Lộc tỉnh giấc Hải Dương, làm quan cho Hành khiển khu vực mật viện, khi mất được truy hỏi phong Thượng đẳng Phúc thần. Ông là người dân có năng lực chuyển động về nước ngoài giao và nội trị, lần lượt chũm giữ những chức vụ Ngự sử trung tán, Tham tri chủ yếu sự, Hành khiển, Thiên tử chiêu dụ sứ, ghê lược Nghệ An. Sản phẩm còn lại: nghĩ về Anh Tông nhà vua tạ Thượng hoàng biểu.

31. Nguyễn Trung Ngạn (1289(1) – 1370): trường đoản cú là Bang Trực, hiệu Giới Hiên, làm quan mang đến chức Đại học sĩ Trụ quốc Khai thị xã bá, tước Thân Quốc công…Lúc nhỏ, ông lừng danh thông minh, được đương thời vinh danh là “thần đồng”. Ông làm quan trải qua 5 triều vua Trần, xuất dung nhan trên phần lớn phương diện chủ yếu trị, quân sự, nước ngoài giao, luật pháp, sử học... Tác phẩm: Giới Hiên thi tập; Hình pháp luật thư; Hoàng triều đại điển; Ma nhai kỹ công bi.

32. nai lưng Nghệ Tông (1321 – 1394): tên thật là nai lưng Phủ, bé thứ tía vua trằn Minh Tông, sau loàn Dương Nhật Lễ lên làm cho vua cha năm rồi nhịn nhường ngôi đến em. Nghệ Tông tính trời hòa nhã, duy trì lòng kính cẩn, lo sợ. Nhưng uy vũ không đủ để tấn công lui giặc ngoài, sáng sủa suốt không được để rành mạch lời gièm. Tác phẩm: Bảo hoà điện dư bút; è cổ Nghệ Tông thi tập (chép vào Toàn Việt thi tập).

33. Nguyễn Bá Tĩnh (1330 -?): Pháp hiệu Tuệ Tĩnh, bên thơ, danh y đời Trần, quê thị xã Cẩm Giàng, tỉnh giấc Hải Dương. Ông đỗ Hoàng tiếp giáp nhưng không ra có tác dụng quan nhưng mà đi tu.Ông được cử đi sứ Trung Quốc, vua Minh phong ông hiệu Đại y thiền sư. Tuệ Tĩnh sẽ không dừng lại ở địa chỉ một bác sĩ chữa bệnh, ông còn tự mình truyền bá cách thức vệ sinh, tổ chức triển khai cơ sở chữa bệnh trong nhà miếu và trong xã xóm. Tuệ Tĩnh xót thương mang đến số phận của chính bản thân mình và luôn đau đáu nỗi niềm một ngày được quay lại quê hương, thoát khỏi cảnh khu đất khách quê fan thể hiện qua bài toán ông sẽ khóc vào lễ nhậm chức của chính bản thân mình tại triều đình nhà Minh và tính đến ngày nay, bên trên bia chiêu mộ của ông vẫn còn dòng chữ "Ai về nước Nam mang lại tôi về với". Tác phẩm: Hồng nghĩa giác bốn y thư; nam dược thần hiệu; Thiền tông khoá hư lục.

Xem thêm: 99 mẫu áo dài tím huế mặc với quần màu gì, màu tím kết hợp với màu gì thì đẹp

34. Thái Thuận (1440 – ?): từ bỏ là Nghĩa Hoà, hiệu Lục Khê, tên hiệu Lã Đường, quê huyện khôn xiết Loại, ni là Thuận Thành, Bắc Giang. Ông được Lê Thánh Tông ban cho là Tao Đàn Phó Nguyên soái. Thơ Thái Thuận có phong thái độc đáo, ít khi lâm vào cảnh khuôn sáo, thù tạc như thơ ca của tương đối nhiều tác giả cùng thời, độc nhất vô nhị là những người sáng tác cung đình. Thơ ông ít bao gồm nét bút hoành tráng, khí phách, tình cảm to gan lớn mật mẽ, sắc màu thắm rực như thơ Nguyễn Trãi, cũng tương đối ít có giọng khoa trương, từ đắc thường trông thấy trong thơ Lê Thánh Tông. Thơ ông thanh thoát, bình dị, không màu mè, hoa mỹ, tứ thơ bắt đầu mẻ, độc đáo, phóng khoáng giàu chất hiện thực, mặn mà ý vị trữ tình..Tác phẩm: Lã Đường thi cảo (gồm 4 quyển) và còn có 157 bài thơ chép trong Toàn Việt thi lục.

35. Nguyễn Nhân Bồng (1450 – ?): Còn mang tên là Nguyễn Trọng Ý, tín đồ huyện Võ Giàng thức giấc Bắc Ninh, nhà thơ, tất cả chân trong hội Tao Đàn, được Lê Thánh Tông cho đổi quốc tính thành Lê Trọng Ý, làm cho quan cho tới chức Lễ bộ Tả thị lang. Theo Toàn Việt thị lục của Lê Qúy Đôn thì ông là người xuất sắc thơ Nôm. Di tác của Nguyễn Nhân Bồng tương đối nhiều, nhưng được chép tản mát trong nhiều thư tịch, hiện không thống kê lại được số lượng và cũng không thể tập vừa lòng được trả chỉnh. Tác phẩm: Vịnh Tiêu Tương bát cảnh phú (quốc âm); 19 bài bác thơ chép vào Toàn Việt thi lục.

36. Hoàng Diệu (10.02.1828 – 08.3.1882): bên thơ, công ty chí sĩ yêu nước, tự quang đãng Viễn, hiệu Tĩnh Trãi, quê Diên Phước, Quảng Nam; đậu Phó bảng năm 1853, được bửa làm Tri thị xã Tuy Phước, Bình Định, sau được thăng Tri che Lạng Giang (Bắc Giang), Án cạnh bên Nam Định, rồi tía chính Bắc Ninh. Hoàng Diệu thân yêu ổn định chăm sóc đời sống của dân bọn chúng trong công bằng và riêng biệt tự. ở kề bên việc triều chính, ông còn chế tác thơ. Gần như tác phẩm của ông độc đáo và khác biệt và mang âm hưởng đặc sắc.Tác phẩm chính: Di biểu (tờ biểu để lại trước cơ hội chết) có cách gọi khác là Trần tình biểu.

37. Dương Khuê (1839 – 06.3.1902): nhà thơ, hiệu Vân Trì, quê sơn Minh, phủ Ứng Hòa, nay trực thuộc Hà Nội), đỗ tiến sỹ năm 1868, có tác dụng quan đến chức Thượng thư. Là 1 trong viên chức buổi giao thời, đường làm cho quan ko mấy suôn sẻ..., chính vì vậy các chế tạo của ông, chính là một phương tiện đi lại giúp ông giải tỏa số đông bất mãn đối với hiện thực...Tuy có làm thơ chữ Hán, tuy nhiên ông danh tiếng nhờ những bài xích ca trù. Với sự tinh nhuệ nhất về ngôn từ và sự hợp lý trong thanh điệu của ông, khiến những bài ấy luôn lôi cuốn người nghe. Ông biến đổi nhiều bài xích thơ chữ thời xưa làm lời cho các bài hát ca trù nổi tiếng. Công trình chính: Hồng hồng, Tuyết tuyết; Vân Trì thi thảo; Động mùi hương Tích; gặp cô đào cũ; Thăm cô đào ốm; tặng kèm cô đào Ngọ; tặng cô đào Cúc; đùa hát ngẫu hứng; …

38. Phan Huy Ích (9.01.1751 – 12.3.1822): bên văn, thương hiệu thật là Phan Công Huệ, trường đoản cú là Khiêm Thụ Phủ, hiệu Dụ Am, quê xóm Thu Hoạch, huyện Thiên Lộc, nay là thị xã Lộc Hà, tỉnh giấc Hà Tĩnh; năm 1775 đỗ đồng Tiến sĩ, có tác dụng quan đến Thượng thư cỗ Lễ. Phan Huy Ích thực thụ là người có tài năng năng không đông đảo về chính trị, văn chương và có tâm huyết với thời cuộc. Những chủ yếu tích của Phan Huy Ích, duy nhất là trong công việc ngoại giao là đóng góp quan trọng, là chiến công của ông đối với triều đại Tây Sơn. Xung quanh ra, ông còn là một nhà trứ tác lớn, có công lao đối với nền văn học và văn hóa truyền thống dân tộc. Ông biến đổi nhiều bằng cả chữ nôm và chữ Nôm. Thành phầm chính: Dụ Am ngâm lục tập; Dụ Am văn tập; Cúc Đường bách vịnh thi tập; bạn dạng dịch Chinh phụ ngâm của Đặng trần Côn.

39. Nguyễn Đình Chiểu (01.7.1822 – 03.7.1888): bên thơ, bên văn hóa, một nhân cách điển hình nổi bật yêu nước yêu đương dân. Ông quê Tân Bình, Gia Định, nay là tp Hồ Chí Minh; đỗ Tú tài, mở trường dạy dỗ học với bốc thuốc. Ông là đơn vị thơ có ý niệm văn chương nhất quán. Ông công ty trương dùng văn chương thể hiện đạo lý cùng chiến đấu cho sự nghiệp chủ yếu nghĩa. Nói không giống hơn, ông làm cho thơ là nhằm "chở đạo, sửa đời cùng dạy người". Bởi vì vậy, mỗi vần thơ của ông đều ngụ ý khen chê công bằng, rạch ròi, cùng đều biểu thị một tấm lòng yêu thương dân yêu thương nước của ông. Ông hay được dùng chữ Nôm, và bởi ngôn ngữ thẩm mỹ bình dị, nhiều sức gợi cảm khiến cho tác phẩm của ông gồm sức thu hút khỏe khoắn người đọc, độc nhất là đối với nhân dân miền Nam. Vật phẩm chính: Lục Vân Tiên (truyện thơ); Dương từ bỏ – Hà Mậu (truyện thơ); Chạy Tây (1859); Văn tế nghĩa sĩ đề nghị Giuộc (văn tế, 1861); Ngư tiều y thuật vấn đáp (truyện thơ); Mười hai bài bác thơ và bài xích văn tế Trương Định (1864); Mười bài bác thơ điếu Phan Tòng (1868), Văn tế nghĩa sĩ trận vong lục tỉnh giấc (1874); …

40. Phan Chu Trinh (09.9.1872 – 24.3.1927): nhà văn, đơn vị chí sĩ phương pháp mạng, tự sát Cán, hiệu Tây Hồ, tên hiệu Hy Mã, quê Tiên Phước, Quảng Nam. Ông đỗ Phó bảng, được ngã làm quá biện cỗ Lễ, sau từ quan lại để hoạt động cách mạng, nhà trương chống chọi ôn hoà; bị bắt và đày ra Côn Đảo rồi gửi sang Pháp; năm 1925 về nước hoạt động và mất ở sài Gòn. Phan Chu Trinh luôn luôn có ý thức dùng văn chương để gia công Cách mạng. Các sáng tác của ông khét tiếng với áng văn bao gồm luận đầy tính hùng biện, gồm lập luận đanh thép. Ông còn sáng tác thơ, tất cả đều ngấm nhuần tư tưởng yêu thương nước. Thành công chính: Đầu Pháp chính phủ thư (bản điều trần, 1906)); tỉnh giấc quốc hồn ca (1907 – 1922); mĩ nhân kỳ ngộ diễn ca (1912-1913) Santé thi tập (thơ, 1925); Tây hồ nước thi tập (thập thơ); …

41. Nguyễn Trãi (1380 – 19.9.1442): công ty văn, nhà chính trị, nhà tư tưởng kiệt xuất, hiệu Ức Trai, quê thị trấn Phượng Sơn, lộ lạng Giang, nay trực thuộc tỉnh Hải Dương. đường nguyễn trãi được xem như là một nhà tứ tưởng lớn của Việt Nam, tư tưởng của ông là sản phẩm văn hóa nước ta thời đại Hậu Lê. đường nguyễn trãi là đơn vị văn thiết yếu luận kiệt xuất, phần đa tác phẩm văn chính luận của ông có vấn đề vững chắc, lập luận ngặt nghèo với giọng điệu linh hoạt. Ông còn là một nhà thơ trữ tình xuất sắc.Tác phẩm chính: Quân trung trường đoản cú mệnh tập; Bình Ngô đại cáo; Ức trai thi tập; Dư địa chí; Chí Linh tô phú; Quốc âm thi tập; … Ức trai thi tập (1480)

42. Ngô Thì Đạo (1732 – 9.1802): bên văn, loại Ngô Gia văn phái; quê thị xã Thanh Oai, nay là thị xã Thanh Trì, Hà Nội. Ông từng giữ những chức Đại lý trường đoản cú thừa, Tri phủ, , Hiến liền kề phó sứ kiêm ủy phủ sứ tởm Bắc… Ngô Thì Đạo biến đổi nhiều, nhưng mà theo bé ông là Ngô Thì Du thì các tác phẩm ấy đang "tản mát quá nửa, nay chỉ còn lại một tập bạn dạng thảo làm cho lúc cuối đời". Chiến thắng của ông được tập hợp thành Hoành trường đoản cú Hiến cạnh bên Văn Túc công di thảo; …

43. Mạc Đĩnh Chi (1272 – 1386): đơn vị văn, bên thơ, danh sĩ, tự là máu Phu; quê huyện Bình Hà, châu phái mạnh Sách, lộ lạng Giang (nay nằm trong Hải Dương). Ông đỗ trạng nguyên, làm cho quan mang đến chức nhập nội hành khiển, Thượng thư tả bộc xạ kiêm Trung thư, nhị lần đi sứ Trung Quốc, được tôn có tác dụng “Lưỡng quốc Trạng nguyên”. Trong số các nhân vật danh tiếng thời xưa, Mạc Đĩnh Chi có lẽ là một người có không ít giai thoại nhất. được lưu giữ truyền ngơi nghỉ đời, đặc biệt là những giai thoại lúc ông đi sứ Trung Quốc, trong những số đó có giai thoại đối đáp văn chương rất là thú vị. Trong lịch sử vẻ vang văn học tập Việt Nam, tăm tiếng Mạc Đĩnh Chi nối liền với bài xích Ngọc tỉnh liên phú. Thành tựu chính: Ngọc thức giấc liên; Giao tử phú; quá bành Trạch phỏng Đào Tiềm cựu cư; …

44. Nguyễn Sĩ cầm (? – 1312): công ty thơ, danh sĩ; từng duy trì chức học sĩ, An đậy sứ. Ông là bạn đề xướng dùng chữ Nôm vào thơ văn. Tác phẩm chính: Ông có không ít thơ Nôm và thơ chữ hán việt nhưng bị thất truyền, chỉ còn lại hai bài xích chép vào Toàn Việt thi lục là Tụng giá Tây chinh yết Tản Viên từ và Tụng giá bán Tây chinh yết Bạch Hạc giang Uy Hiển Vương trường đoản cú .Với số lượng thơ ít ỏi như vậy, chưa đủ nhằm hiểu phong thái cùng những đặc điểm nghệ thuật của thơ Nguyễn Sĩ Cố. Song, theo một vài nhà nghiên cứu và phân tích thì đấy là hai bài bác thơ trào phúng thành lập tương đối sớm, và có thể xem ông là fan đặt đại lý cho mẫu thi ca trào phúng trong lịch sử vẻ vang văn học viết của Việt Nam.

45. Lê Đức Mao (1462 – 1529): đơn vị thơ, danh sĩ; quê huyện Từ Liêm, tủ Hoài Đức, Hà Đông (nay là Hà Nội). Ông học rộng, đỗ tiến sỹ nhưng không ra làm quan, xuất sắc làm thơ, phú, bài bác hát. Ông danh tiếng về tài văn chương. Thơ văn ông nặng trĩu phần trào lộng, châm biếm. Với ngôn từ sắc bén khiến giới thay quyền đương thời ân oán ghét. Thành tích của ông hiện chỉ còn Bát cạnh bên thưởng đào văn (Nghĩ hộ tám giáp phần thưởng hát ả đào) bằng chữ Nôm, là bài xích ca trù cổ nhất còn lại hiện nay.

46. Đào Duy Từ (1572 – 1634): công ty thơ, đơn vị quân sự, đệ tuyệt nhất khai quốc công thần triều Nguyễn; quê Tĩnh Gia, Thanh Hoá. Ông học rộng cơ mà không được đi thi vì chưng xuất thân từ mái ấm gia đình ca hát, vào Đàng Trong giúp chúa Nguyễn. Thơ Nôm lục chén trong hai bài vấn của Đào Duy Từ tương đối hoàn chỉnh, âm điệu hài hòa, ngôn từ bình dị, trong sáng tự nhiên; tuy còn sử dụng khá nhiều từ ngữ, điển vắt Hán học. Sáng tác của Đào Duy từ bỏ là đa số tác phẩm Nôm lộ diện vào một số loại sớm ở khoanh vùng Đàng Trong. Ông là 1 trong những tác đưa có góp phần không bé dại vào sự cải cách và phát triển của văn học tập tiếng Việt. Thành công chính: Hổ trướng quần thể cơ; Ngoạ Long cương vãn; bốn Dung vãn.

47. Ngô thế Vinh (1802 – 1856): bên thơ, bên giáo, danh sĩ; quê nam Trực, phái mạnh Định. Ông đỗ tiến sĩ, làm quan mang lại Lang trung cỗ Lễ; vì chưng can bài toán trường thi bị bí quyết chức, về quê mở trường dạy dỗ học.Qua số đông tác phẩm còn sót lại đến ngày nay, nói theo cách khác ông là bậc tri thức thông thái về các lãnh vực. Ông có để lại bản dịch bài thơ "Chức cẩm hồi văn" của tô Huệ (Trung Quốc), (gồm 40 câu thơ thất ngôn = 280 chữ) ra thơ song thất lục chén bát (cũng 40 câu = 280 chữ) cực kỳ hay, tới lúc này chưa có phiên bản dịch nào vượt lên phía trên được. Vật phẩm chính: Dương Đình phú lục; Trúc Đường phú tuyển. Hoàng Việt sách tuyển; Luận thực đại lược; Trúc Đường Chu dịch tuỳ bút; Tống sử học; Trúc Đường thi văn khảo; Bái Dương thi tập; Ca trù thể cách; Bái Dương thư tập; Trúc Đường tuỳ bút.

48. Nguyễn Thuật (1842 – 1911): công ty thơ, sử gia, từ bỏ Hà Đình; quê Lễ Dương, (nay nằm trong Thăng Bình), Quảng Nam. Ông đỗ Phó bảng, làm cho quan cho Hiệp tá đại học sĩ, tước đoạt An trường tử, Thượng thư cỗ Binh, sung Cơ mật viện đại thần, Tổng tài Quốc sử quán; được cử có tác dụng Phó sứ thanh lịch Bắc Kinh. Sản phẩm chính: từng hoài ngâm thi thảo; Hà Đình văn tập; Hà Đình Ứng chế thi sao; Thời chủ yếu tạp luận… bên cạnh đó ông còn viết bình thường với một số tác mang về văn học, sử học: Sử cửa hàng thư mục; Đại Nam cưng cửng giới vựng biên; Đại nam giới Quốc sử tàng thư mục; Thi thảo tạp biên; …

49. Trần Thiện Chánh (1822 – 1874): nhà thơ, chí sĩ, tự sát Mẫn, hiệu Trừng Giang; quê Bình Long, Gia Định (nay nằm trong Tp hồ Chí Minh). Ông đỗ Cử nhân, làm quan mang lại Tán tương quân lắp thêm Sơn Tây, Hồng lô tự thiếu hụt khanh giữ lại chức Biện lý cỗ Binh, Tuần đậy Ninh Bình. Thơ văn của thi sĩ bọn họ Trần, được sách “Một số nhân vật lịch sử hào hùng đất phương Nam” đánh giá là “hầu hết có liên quan đến thời cuộc, diễn tả tấm lòng yêu nước nồng nàn”. Còn “Văn học miền nam nơi miền đất bắt đầu thì ghi”: “thơ văn ông luôn luôn luôn thấm đượm niềm tin chiến đấu chống Pháp đến cùng”.Tác phẩm chính: Trừng Giang thi văn tập; nam giới hành thi thảo; Bắc chinh thi thảo, è cổ Tử Mẫn công thi tập.

50. Học Lạc (1842 – 1915): công ty thơ trào phúng, tên thật là Nguyễn Văn Lạc, hiệu là Sầm Giang; quê Mĩ Chánh, Mĩ Tho (nay là tiền Giang). Ông nổi tiếng thơ văn, dẫu vậy không đi thi, sống bởi nghề dạy học, bốc thuốc, bói dịch.Ông tài giỏi làm thơ Nôm, xuất khẩu thành thi. Thơ học tập Lạc hiện chỉ còn trên mười bài, phần lớn là thơ quốc âm mức sử dụng đường vần trắc. Item chính: Ông làng hát bội; Mĩ Tho tức cảnh; con tôm; Ngồi trăng; thuộc Nhiêu tức cảnh; Tức cảnh ban chiều; Tạ mùi hương đảng; Chó chết trôi;…

51. Ngô gần cạnh Đậu (1852 – ?): nhà văn, sử gia, bên giáo dục, hiệu Tam Thanh, tên hiệu Sự Sự Trai; quê Tả Thanh Oai, nay nằm trong Thanh Trì, Hà Nội. Ông đỗ cử nhân, làm quan trường đoản cú chức Giáo thụ cho chức Đốc học. Ông sáng tác bằng chữ Hán cùng chữ Nôm. Vật phẩm chính: Hoàng Việt hưng long chí; Trung học Việt sử toát yếu; hiện tại Kim Bắc Kì địa dư sử; Đại nam quốc tuý; ông còn sửa chữa, bổ sung cập nhật văn bạn dạng tập Lĩnh phái nam chích quái; Ngô thế lực phả; Trung học tập Việt sử biên niên toát yếu; …

52. Chu dạn dĩ Trinh (1862 – 1905): đơn vị thơ, danh sĩ, tự Cán Thần, hiệu Trúc Vân; quê Đông yên (nay là Khoái Châu), Hưng Yên. Ông đậu tiến sĩ, có tác dụng quan mang đến Án sát. Từ nhỏ nhắn đã khét tiếng thông minh, tài giỏi văn chương. Thành tích của Chu dạn dĩ Trinh nhiều tính nhân văn, lãng mạn, tình cảm chủ nghĩa. đa số sáng tác của ông lại bộc lộ tình cảm yêu nước, đề cao văn hóa truyền thống dân tộc. Thành công chính: Trúc Văn thi tập; Thanh chổ chính giữa Tài Nhân thi tập; mùi hương Sơn phong cảnh; mùi hương Sơn hành trình.

53. Bùi Hữu Nghĩa (1807 – 1872): Còn mang tên là Bùi quang Nghĩa, công ty thơ, hiệu Nghi Chi; quê che Vĩnh Định, trấn Vĩnh Thanh (nay thuộc tp Cần Thơ). Ông đỗ Giải nguyên, làm cho quan đến Tri phủ, cơ mà bị vu cáo may thoát án tử, từ quan về dạy học, viết thơ văn phòng Pháp kịch liệt. Xúc cảm nổi nhảy trong thơ Bùi Hữu tức là nỗi niềm đau xót và tấm lòng kim cương đá so với đất nước, sự mong ước được trở về một thuở thái bình theo hài lòng Nho giáo. Ông thường xuyên vịnh vật nhằm tỏ cách biểu hiện khinh thị đàn người có vị thế trong xóm hội đương thời, bất tài và hãnh tiến; vịnh những nhân vật lịch sử để thanh minh tâm sự bất đắc chí, sinh không gặp gỡ thời..Tác phẩm chính: Văn tế vợ, Văn tế bé gái; Khóc vk (thơ); Đi thuyền qua núi Sập (thơ); quan tiền công thất thủ (thơ); Kim Thạch Kỳ duyên (tuồng);…

54. Nguyễn Văn rất (1799 – 1872): công ty thơ, danh sĩ, tự Tốn Ban, hiệu Phương Đình; quê Thanh Trì, Hà Nội. Ông đậu Phó bảng, giữ các chức quan nhà sự bộ Lễ, Phó sứ sang nhà Thanh, học tập sĩ Viện tập hiền, Án sát thành phố hà tĩnh và Hưng Yên, sau từ quan về quê dạy dỗ học, viết sách. Cống phẩm chính: Phương Đình dư địa chí; Chư kinh khảo ước; Chư sử khảo thích; Tứ thư bị giảng; Phương Đình tuỳ cây bút lục; Phương Đình thi loại; Phương Đình văn loại;…

55. Vũ Phạm Khải (1807 – 1872): công ty thơ, danh sĩ, trường đoản cú là Đông Dương, hiệu ngu Sơn, dưỡng Trai, Phượng Trì; quê yên Mô, Ninh Bình. Ông đỗ Cử nhân, từng giữ những chức Lang trung cỗ Hình, tham biện nội các, Toản tu Quốc sử quán, Hàn lâm Trực học tập sĩ, tía chính Thái Nguyên, sau xin về quê góp dân khai khẩn khu đất hoang.Vũ Phạm Khải là nhà thơ, đơn vị văn, đa phần chiến đấu bằng bút mực. Nhưng mỗi lúc cần, lại từ bỏ nguyện gác bút nghiên xông ra chiến trận, dù đôi lúc không thuộc trách nhiệm được giao. Cống phẩm chính: dại Sơn toàn tập; định kỳ đại chính hình thông khảo; Đông Dương văn tập; è Lê ngoại truyện; Phượng Trì văn tập; Thực lục chi phí biên;…

56. Phạm Phú Thứ (1821 – 1882): đơn vị thơ, danh sĩ, tên thật là Phạm Hào, tự là Giáo Chi, hiệu Trúc Đường, tên hiệu Trúc Ân, giá bán Viên; quê Diên Phước, Quảng Nam. Ông đỗ đồng tiến sĩ, từng làm Tổng đốc, Thương chính đại thần, Khởi cư chú, Thượng thư bộ Hộ, Phó sứ trong phái bộ sang Pháp. Ông là người việt Nam thứ nhất cho in sách về khoa học kĩ thuật, đề nghị triều canh tân khu đất nước. Nói về thơ của Phạm Phú Thứ, trong Từ điển bách khoa toàn thư bao gồm đoạn: "Một số bài bác thơ vào "Giá Viên thi tập" biểu thị cảm xúc của bạn chưa quên mình "vốn là học tập trò nghèo sinh sống thôn quê", chia sẻ nỗi vui bi thảm với ngư dân, dân cày trong cuộc sống hằng ngày của họ". Thành tựu chính: Tây Phù thi thảo; giá chỉ Viên biệt lục (còn gọi Tây hành nhật kí); Trúc Đường thi văn tập; bác vật tân biên; sản phẩm hải kim châm;…

57. Nguyễn Thiếp (24.9.1723 – 6.2.1804): nhà văn, đơn vị giáo và là danh sĩ cuối đời Hậu Lê cùng Tây tô trong lịch sử Việt Nam, thương hiệu húy là Minh, trường đoản cú là quang quẻ Thiếp. Ngoài ra, ông còn có khá nhiều tên tự xuất xắc tên hiệu, hoặc bởi vì ông tự đặt, hoặc do fan đương thời xưng tặng, chẳng hạn như: Khải Xuyên (có sách chép là Khải Chuyên), Hạnh Am, Điên ẩn, Cuồng ẩn, Lạp Phong cư sĩ, Hầu Lục Niên, Lam Hồng dị nhân, Lục Niên tiên sinh, La Giang phu tử, … Nguyễn Huệ (tức vua quang đãng Trung) gọi ông là La tô phu tử, là La tô tiên sinh. Tác phẩm: La sơn tiên sinh thi tập, Hạnh Am di văn. Đọc Hạnh Am thi thảo, ở kề bên những bài ca ngợi thú ẩn dật, vẫn thấy tấm lòng của ông thêm bó với đời, với quê hương, và kêu than cho cảnh suy tàn của cầm thái nhân tình... Quan sát chung, thơ ông giản dị, mộc mạc, được Phan Huy Chú khen là "thơ đều thanh nhã thanh thoát, lý thú thung dung, thực là tiếng nói của người dân có đức, những tao nhân ngâm khách (khác) chẳng thể sánh được" (Văn tịch chí).

58. Sương Nguyệt Anh (8.3.1864 – 20.1.1921): thương hiệu thật là Nguyễn Thị Khuê, tự là Nguyệt Anh, bên thơ, quê ở tía Tri, Bến Tre, là đàn bà tác gia Nguyễn Đình Chiểu. Kế bên bút danh Sương Nguyệt Anh, bà còn ký nhiều cây viết hiệu không giống như: Xuân Khuê, Nguyệt Nga, Nguyệt Anh… Sương Nguyệt Anh biến đổi nhiều, nhưng lại không gom thành tập. Nay chỉ với tản mác một số bài thơ, như: Đoan Ngọ nhật điếu tắt hơi Nguyên, Tức sự , Chinh Phụ thi, Thưởng bạch Mai, Vịnh ni cô, vua Thành Thái vào Nam, cảm tác khi quân nhân Việt đi Âu chiến…Và vài bài xích vè, như: Vè tè yêu, Vè Thầy Hỷ, Vè tấn công đề…Nhắc mang lại Sương Nguyệt Anh, fan ta còn thấy lại nơi bà một tấm gương chuyển động cho phái đàn bà lưu; tín đồ ta luôn ghi nhớ một cây cây viết rắn rỏi đã từng có lần nêu bên trên tờ phái đẹp chung nhiều vụ việc lý thú về phận sự đàn bà đối với gia đình với xã hội. Trong buổi giao thời, đàn bà nước nhà vừa thoát khỏi khuê môn để tiếp xúc với văn hóa truyền thống Âu Tây, bà Sương Nguyệt Anh rất xứng đáng là chị em sĩ chi phí phong trên đất Việt

59. Lê Qúi Đôn (2.8.1726 – 2.4.1784): bên văn, đơn vị khảo cứu vớt thời kì trung đại Việt Nam, từ Duẫn Hậu, thương hiệu thuở bé dại là Lê Danh Phương, hiệu Quế Đường; là quan thời Lê trung hưng, quê sống làng Diên Hà, thị trấn Diên Hà, trấn đánh Nam; ni thuộc thôn Độc Lập, thị trấn Hưng Hà, thức giấc Thái Bình. Ông là con trai cả của ông Lê Phú đồ vật (sau đổi là Lê Trọng Thứ), đỗ tiến sỹ năm Bảo Thái thứ hai (Giáp Thìn, 1721), và làm quan trải đến chức Hình cỗ Thượng thư, tước Nghĩa Phái hầu. Ông là người đã biên tập, trước thuật tương đối nhiều sách, đến hiện nay đã thất lạc khá nhiều. Chiến thắng chính: Dịch khiếp phu thuyết (Lời bàn nông nổi về kinh Dịch), Thư tởm diễn nghĩa (Giảng nghĩa kinh Thư), Quần thư khảo biện (Xét bàn các sách), Thánh mô hiền hậu phạm lục (Chép về mẫu mã mực của các bậc thánh hiền), Vân Đài nhiều loại ngữ (Lời nói, chia nhỏ ra từng loại, ở nơi đọc sách), Toàn Việt thi lục (Chép đủ thơ nước Việt), Quế Đường thi tập (Tập thơ của Quế Đường), …

60. Nguyễn Thông (22.6.1827 – 27.8.1884): trường đoản cú Hi Phần, hiệu Kì Xuyên, biệt hiệu Độn Am, bên thơ, danh sĩ vn nửa vào đầu thế kỷ 19, quê ở tủ Tân An, tỉnh giấc Gia Định (nay thuộc buôn bản Phú Ngãi Trị, huyện Châu Thành, thức giấc Long An). Thi đỗ cử nhân, từng có tác dụng quan sống An Giang, lúc thực dân Pháp xâm lược, ông xin nỗ lực quân về Nam, về sau Nam Kì lục tỉnh bị mất, ông ra làm quan sinh sống Quảng Ngãi, vận chuyển nhân dân làm cho thủy lợi, trồng cấy, làm được không ít việc hữu ích cho dân. Thơ văn Nguyễn Thông là tấm lòng ưu ái so với những người xấu số, sự lưu ý đến nghề làm ruộng với gắn bó với đời sống của nông dân. Ông ca ngợi và xót thương những người dân hy sinh trong trận đánh đấu phòng Pháp. Khá nổi bật và che phủ là tấm lòng mếm mộ quê hương mà ông phải lìa vứt vì không chịu đựng sống bên trên đất quân địch đã chiếm phần đóng...Tác phẩm chính: Khâm định Việt sử thông giám cương mục (Vâng mệnh san định, để mắt tới cương mục lịch sử hào hùng nước Việt), Kì Xuyên thi sao (Tập chép thơ của Kì Xuyên), Kì Xuyên vǎn sao (Tập chép văn của Kì Xuyên)…

61. Ngô Thì Hương (17.10.1774 – 1.1.1821): Còn có tên là Vị, tự Thành Phủ, hiệu Ước Trai, bên văn vn cuối thay kỷ 18 – vào đầu thế kỷ 19, quê ở thị trấn Thanh Oai, trấn Sơn phái mạnh (nay thuộc thị xã Thanh Trì, Hà Nội). Ngô Thì hương không viết nhiều, mà lại những nội dung bài viết về gia đình, về bản thân; hoặc biên chép về tín đồ thực, câu hỏi thực...đều là phần đông tác phẩm nhiều cảm xúc, có không ít tư liệu quý. Quyển Mai dịch thú dư là tập thơ diễn tả rõ phong cách của ông. Về nghệ thuật, ông gồm cách viết nhẹ nhàng tuy nhiên dí dỏm, sâu sắc. Đó là đường nét ít gặp trong thơ chữ Hán. Item chính: Mai dịch thú dư (Cỗ xe pháo sứ trạm, kí sự), Thù phụng toàn tập (Toàn tập xướng họa, thơ), Thành bao phủ công di thảo (Bản thảo vướng lại của ông thành Phủ, bởi hậu nhân sưu tập).

63. Ngô Thì Chí (1753 – 1788) là nhà văn nước ta ở nỗ lực kỷ 18 thời Lê trung hưng.Ngô Thì Chí tên tự là học Tốn, hiệu là Uyên Mật, là fan làng Tả Thanh Oai, huyện Thanh Oai, trấn Sơn nam (nay là thuộc huyện Thanh Trì, tp Hà Nội)..Tác phẩm của Ngô Thì Chí có:Học Phi thi tập, học tập Phi văn tập, Quốc sử tiệp lục , Hào thiên khoa sớ với 7 hồi đầu của quyển Hoàng Lê độc nhất vô nhị thống chí.

64. Lí Thái Tông (29.7.1000 – 1054): thương hiệu thực là Lí Phật Mã, sau đổi là Lí Đức Chính, con Thái Tổ Lí Công Uẩn, nối ngôi 27 năm, miếu hiệu là Thái Tông. Ông là vị hoàng đế sáng suốt, thông thuộc Phật học. Thành quả còn lại: Hình thư (sử, 3 quyển), một bài bác kệ chép vào Thiền uyển tập anh ngữ lục.

65. Lí Đạo Tái (1254 – 1334): Tức thiền sư Huyền Quang, bạn hương Vạn Tải, châu phái nam Sách, lộ lạng Giang. Ni là làng Thái Bảo, thị trấn Gia Bình, tỉnh giấc Bắc Ninh. Học giỏi, đỗ cả thi hương, thi hội. Tòa tháp chính: Ngọc Tiên tập (tập thơ Ngọc Tiên), Chư phẩm kinh (Kinh những phẩm), Công văn tập (Tập công văn cần sử dụng trong công ty chùa), …

66. Trương Hán khôn xiết (? – 1354): Danh sĩ thời Trần, thương hiệu tự là Thăng Phủ, hiệu Đôn Tẩu, quê sinh sống làng Phúc Am, huyện Yên Ninh, lộ Trường yên ổn (nay là phường Phúc Thành, tp Ninh Bình, tỉnh Ninh Bình), là môn khách của nai lưng Quốc Tuấn, tính tình cưng cửng nghị, học vấn uyên thâm. Vật phẩm của ông hiện chỉ với bài Bạch Đằng giang phú, được nhận xét là một áng thiên cổ hùng văn trong lịch sử vẻ vang văn học tập yêu nước Việt Nam, một áng văn đựng chan niềm từ hào dân tộc, có ý nghĩa tổng kết lại chiến thắng Bạch Đằng thời bấy giờ.

67. Lí Tử Tấn (1378 – 1454): công ty thơ nước ta thời Lê sơ, hiệu là Chuyết Am quê ở làng Triều Đông (sau thay đổi là Triều Liệt), thị xã Thượng Phúc (nay thuộc thôn Tân Minh huyện thường xuyên Tín, Hà Nội). Chú ý chung, không gian thơ của Lý Tử Tấn là một không gian nhẹ nhàng, vào tĩnh. Cái không gian như vậy chỉ hoàn toàn có thể thấy trong nhân loại tinh thần tĩnh trên Á Đông xưa. Tuy nhiên, ông vẫn là 1 trong nhà nho (ra làm quan) nhập thế, luôn làm tròn chức vụ của mình, nhưng không thể bị công danh sự nghiệp làm lụy. Thắng lợi chính: Chuyết Am thi tập (Tập thơ của Chuyết Am) nhưng hiện chỉ còn 5 bài bác phú chép vào Quần nhân từ phú tập vị Hoàng Tụy Phu (1414-?) sưu tập, với 73 bài thơ chép vào Toàn Việt thi lục của Lê Quý Đôn (1726-1784).

68. Nguyễn Kiều (1694 – 1771): hiệu là Hạo Hiên, công ty thơ Việt Nam, quê ngơi nghỉ làng Phú Xá, huyện Từ Liêm (nay là huyện Từ Liêm, Hà Nội). Đỗ ts năm 1715 và làm quan triều Lê, danh tiếng hay chữ. Năm 1742, lấy cô bé sĩ Đoàn Thị Điểm làm bà xã kế; thuộc năm, đi sứ Thanh. Năm 1748, được ngã chức đốc đồng Nghệ An, trên phố đưa mái ấm gia đình đi theo, Đoàn Thị Điểm cảm nặng trĩu rồi mất. Tác phẩm chính: Hạo Hiên thi tập (Tập thơ của Hạo Hiên).

69. Nguyễn Hành (1771 – 1824): tên thật là Nguyễn Đạm, trường đoản cú là Tử Kính, hiệu nam giới Thúc, biệt hiệu Ngọ Nam với Nhật Nam, đơn vị thơ vn được tín đồ đương thời liệt vào An nam ngũ tuyệt. Là bé của Nguyễn Điều, là con cháu nội Nguyễn Nghiễm, và điện thoại tư vấn Nguyễn Du là chú ruột. Là người giỏi thơ văn, theo tư tưởng truyền thống, bất hợp tác ký kết với đơn vị Tây Sơn cùng nhà Nguyễn. Về chế tác ông có để lại 2 tập thơ chữ Hán: quan tiền Đông hải (Xem biển lớn Đông), Minh quyên thi tập (Tập thơ chim quyên kêu).

70. Trương Quốc Dụng (1797 – 1864): công ty văn, danh sĩ thời Nguyễn, là người có công chấn hưng kế hoạch pháp Việt Nam, tự là Dĩ Hành, quê tại thôn Phong Phú; nay là xóm Thạch Khê, thị xã Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh. Tòa tháp chính: Trương Nhu Trung thi tập (Tập thơ Trương Nhu Trung), Thoái thực cam kết văn (Ghi chép phần đông điều nghe được lúc lui về dùng cơm), Chiếu biểu luận thức (Bàn về phương thức của chiếu, biểu), Khâm định Việt sử Thông giám cương cứng mục (Kính vâng san định sử Việt đại cương cứng và cụ thể làm tấm gương soi xuyên suốt cổ kim), …

71. Trần Thiện Chánh (1822 – 1874): bên thơ, chí sĩ, trẫm mình Mẫn, hiệu Trừng Giang; quê Bình Long, Gia Định (nay trực thuộc Tp hồ nước Chí Minh). Ông đỗ Cử nhân, làm cho quan cho Tán tương quân sản phẩm công nghệ Sơn Tây, Hồng lô tự thiếu thốn khanh giữ lại chức Biện lý cỗ Binh, Tuần bao phủ Ninh Bình. Chiến thắng chính: Trừng Giang thi văn tập; phái nam hành thi thảo; Bắc chinh thi thảo, trần Tử Mẫn công thi tập.

72. Bà thị trấn Thanh Quan(1805-1848), tên thật là Nguyễn Thị Hinh; là bạn phường Nghi Tàm, thị xã Vĩnh Thuận, gần hồ tây (nay là phường Quảng An, quận Tây Hồ), Hà Nội<2>. Phụ vương bà là Nguyễn Lý (1755-1837), đỗ thủ khoa năm 1783, đời vua Lê Hiển Tông.Dưới thời vua Minh Mạng, bà được mời vào kinh duy trì chức Cung Trung Giáo Tập để dạy học cho các công chúa cùng cung phi. Bà thị trấn Thanh Quan chế tạo không nhiều, phần nhiều viết bằng chữ Nôm, theo thể Đường luật, tuy nhiên rất thông thái như: Thăng Long thành hoài cổ, Qua miếu Trấn Bắc, Qua Đèo Ngang, Chiều hôm nhớ nhà

73. Hồ Xuân hương thơm (1772 – 1822) chị em nhà thơ khét tiếng thời trung đại Việt Nam, thi sĩ Xuân Diệu vẫn mạo muội tôn hồ Xuân Hương có tác dụng Bà chúa thơ Nôm. Những tác phẩm của bà được đánh giá là “thanh thanh tục tục”, ẩn ý sâu xa. Thơ hồ nước Xuân Hương luôn được trình diễn theo phong cách thất ngôn chén cú hoặc thất ngôn tứ tuyệt, bút pháp được đánh giá và nhận định là chuyên nghiệp nhưng phần chữ Nôm đa số đặc sắc đẹp hơn chữ Hán. Ý tưởng vào thơ cũng tương đối táo bạo, dù là điều không nên làm đối cùng với lễ giáo đương thời Tác phẩm: giữ Hương ký, Xuân hương thi tập.

74. Nguyễn Khuyến (1835 – 1909), thương hiệu thật là Nguyễn Thắng, hiệu là Quế Sơn, tự Miễu Chi, sinh tại quê ngoại buôn bản Văn Khế, thôn Hoàng Xá, huyện Ý Yên, tỉnh giấc Hà phái nam nay là thị trấn Ý Yên, tỉnh phái mạnh Định.Trong phần tử thơ Nôm, Nguyễn Khuyến vừa là đơn vị thơ trào phúng vừa là đơn vị thơ trữ tình, nhuỗm đậm tứ tưởng Lão Trang với triết lý Đông Phương. Thơ chữ hán của ông hầu hết là thơ trữ tình. Nói theo cách khác cả trên nhì lĩnh vực, Nguyễn Khuyến phần lớn thành công. Các tác phẩm gồm bao gồm Quế đánh thi tập, lặng Đổ thi tập, Bách Liêu thi văn tập, Cẩm Ngữ,… cùng nhiều bài ca, hát ả đào, văn tế, câu đối truyền miệng.

75. Cao Bá Quát (1809 – 1855), hiệu Mẫn Hiên, Chu Thần. Cao Bá quát là bên thơ lớn nhất trong định hướng phê phán hiện tại của văn học tập nửa thời điểm đầu thế kỷ XIX. Ðóng góp của thơ văn Cao Bá Quát trước hết là sinh sống nội dung, cái hơn bạn của ông là nội dung bốn tưởng, là lòng dũng cảm, là sự sáng suốt bao gồm cả chính trị lẫn văn hóa. Tác phẩm: Cao Bá quát thi tập, Cao Chu Thần di thảo, Cao Chu Thần thi tập, Mẫn Hiên thi tập.

76. Đoàn Thị Điểm (1705-1749), hiệu: Hồng Hà nữ Sĩ, là thanh nữ sĩ vn thời Lê trung hưng. Bà là tác giả tập Truyền kỳ tân phả (chữ Hán), và người sáng tác của truyện thơ Chinh phụ dìm (bản chữ Nôm- 412 câu thơ)- được bà dịch từ nguyên bạn dạng Chinh phụ ngâm khúc (viết bằng chữ Hán của Đặng trằn Côn).

77. Phạm Thái (1777-1813), còn gọi Phạm Đan Phượng, Phạm Phượng Sinh, hiệu Chiêu Lì (hoặc Chiêu Lỳ); là 1 trong những danh sĩ ở cuối thế kỷ 18 đến đầu thế kỷ 19 trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Tác phẩm: Chiến tụng Tây hồ phú, Sơ kính tân trang, Văn tế Trương Quỳnh.

78. Phạm Đình Hổ (1768 – 1839), trường đoản cú Tùng Niên, Bỉnh Trực, cây viết hiệu Đông Dã Tiều, biệt hiệu Chiêu Hổ tiên sinh, là một trong những danh sĩ sống ở giai đoạn vào cuối thế kỷ XVIII và đầu thế kỷ XIX. Nhờ hiểu nhiều, đi nhiều, ông đã còn lại nhiều công trình khảo cứu, biên soạn có giá trị thuộc đầy đủ mọi nghành nghề dịch vụ như luận lý, định kỳ sử, địa dư, trước thuật…

79. Nguyễn quang Bích (07.5.1832 – 05.01.1890): Còn mang tên là Ngô quang quẻ Bích, hiệu Ngư Phong, đơn vị thơ và là lãnh tụ cuộc nội chiến chống Pháp tại vùng Tây Bắc, quê kiến Xương, phái mạnh Định, nay trực thuộc tỉnh Thái Bình. Ông đỗ Đình nguyên, làm quan đến Tuần đậy Hưng Hoá, tổ chức triển khai nghĩa quân chống Pháp vào 10 năm gây nhiều tổn thất mang đến địch. Thành phầm chính: Ngư phong thi tập (Tập thơ Ngư Phong, 1884 – 1889); ông là fan được vua giao duyệt cuốn sách Khâm định Việt sử thông giám cưng cửng mục; …

Lời kết: chúng ta vừa được xem thêm khái quát về những người sáng tác tiêu biểu của văn học trung đại. Hi vọng các các bạn sẽ nắm bắt được tiểu truyện và một trong những tác phẩm của những tác giả danh tiếng trên.

Bài tập làm cho văn ôn tập văn học trung đại nước ta lớp 11 có 2 bài soạn giúp các bạn học sinh phát âm hơn về bài bác văn ôn tập văn học trung đại vn lớp 11.

*
Ôn tập văn học tập trung đại nước ta lớp 11

Ôn tập văn học trung đại nước ta lớp 11 – bài bác 1

I. Kỹ năng cơ bản1. Nhà nghĩa yêu nước của văn học trung đại giai đoạn này có những điểm cũ với điểm new gì?

– cảm xúc yêu nước là cảm hứng xuyên trong cả văn học tập trung đại việt nam nó vẫn còn đó những điểm cũ như:

Lòng căm phẫn giặc sâu sắc cùng bọn bầy tay sai: Văn tế nghĩa sĩ cần giuộc, chạy giặc của Nguyễn Đình Chiểu.Sự mất mát mất mát trong chiến tranh (văn tế nghĩa sĩ phải Giuộc).Ca ngợi thiên nhiên đất nước (câu cá mùa thu, bài bác ca cảnh sắc hương sơn).

Điểm mới:

Đề cao sứ mệnh của người tri thức: Chiếu ước hiền.Đề cao vai trò của quy định trong câu hỏi xây dựng một đất nước ổn định thọ dài: Xin lập khoa luật.Tìm hướng đi cho cuộc đời bế tắc: bài ca ngắn đi trên kho bãi cát.2. Văn học đầu cố kỉ XVIII mang lại hết cầm kỉ XIX xuất hiện trào lưu nhà nghĩa nhân đạo.

– Nội dung: các sáng tác quy trình tiến độ này hầu hết là văn học tập chữ Nôm, nội dung rất nhiều nhằm tìm hiểu tố cáo phê phán xóm hội khuất tất cùng đầy đủ quyền sống của nhỏ người. Các tác giả bước đầu nhận thức được quyền sống của bé người ước ao con người hoàn toàn có thể